Λογικές προτάσεις από συναδέλφους του ΓΡΑ.ΣΥ. 2ου ΕΠΑ.Λ. Ηρακλείου. Μέχρι να αλλάξουν τα πράγματα στα Λύκεια, μερικές διορθωτικές αλλαγές είναι χρήσιμες. Να επισημανθεί ότι δεν θα παρακολουθούν οι μαθητές αυτοί τα μαθήματα Γενικής Παιδείας ξανά (εκτός φυσικά αν προέρχονται από ΕΠΑ.Σ.) αφού θα παίρνουν μόνο επαγγελματικό τίτλο και όχι Απολυτήριο Λυκείου ξανά.
http://www.alfavita.gr/anakoinoseis/ank23_2_9_826.php
ΘΕΜΑ: Προτάσεις Γραφείου Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΓΡΑ.ΣΥ.)
Αξιότιμε κύριε Τσαρτσόλη
Ως στελέχη του Γραφείου Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού που υπηρετούμε την Επαγγελματική Εκπαίδευση, επιθυμούμε να σας καταθέσουμε τις προτάσεις μας για τους αποφοίτους του Γενικού Λυκείου και ΕΠΑ.Λ.
Πιστεύουμε ότι οι απόφοιτοι του Γενικού Λυκείου, δικαιούνται να αποκτήσουν πτυχίο ειδικότητας από τα ΕΠΑ.Λ. (αφού δεν υπάρχει αντίστοιχη στην ΕΠΑΣ ) ώστε να ενταχθούν στην Αγορά Εργασίας, έχοντας αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες. Επίσης και οι απόφοιτοι του ΕΠΑ.Λ. δικαιούνται να αποκτήσουν πτυχίο διαφορετικής ειδικότητας.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1.Οι απόφοιτοι του Γενικού Λυκείου να εγγράφονται στην Β΄ τάξη του ΕΠΑ.Λ. μόνο για την απόκτηση πτυχίου ειδικότητας ΕΠΑ.Λ.
2. Οι απόφοιτοι του ΕΠΑ.Λ. και κάτοχοι πτυχίου οποιασδήποτε ειδικότητας, να εγγράφονται στην Β΄ τάξη του ΕΠΑ.Λ. για την παρακολούθηση διαφορετικού τομέα και μόνο για την απόκτηση διαφορετικού πτυχίου από αυτό που ήδη κατέχουν.
3. Οι απόφοιτοι του ΕΠΑ.Λ. και κάτοχοι πτυχίου μιας ειδικότητας, να έχουν την δυνατότητα να φοιτήσουν στην Γ΄ τάξη του ΕΠΑ.Λ. μόνο για την απόκτηση πτυχίου άλλης ειδικότητας του ίδιου τομέα.
ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΓΡΑ.ΣΥ. Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΑΝΝΑ ΛΙΒΑ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΣ
Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2009
Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2009
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΔΙΔΑΞΕΙ ΚΑΝΕΙΣ;
Το κείμενο αποτελούσε σχόλιο σε ανάρτηση αλλά δεν την παραθέτω, αν θέλει ο συντάκτης της ας με εξουσιοδοτήσει να το κάνω (ευχαρίστως). Απλώς γράφω μερικές δικές μου σκέψεις.
Εμείς ως εκπαιδευτικοί διδάσκουμε κάποια μαθήματα, ο καθένας ανάλογα με τις σπουδές του. Και εκεί, στην τάξη συχνά δυσκολευόμαστε, απογοητευόμαστε, οι στόχοι μας δεν εκπληρώνονται, οι μαθητές μας αδιαφορούν για τα μαθήματα που εμείς με τόσο κόπο σπουδάσαμε ... Και μπορεί να φθάσουμε να πούμε ότι ΔΕΝ μπορούμε να διδάξουμε π.χ. το τάδε μάθημα !!!
Ας δούμε παραέξω...
Στη σημερινή εποχή, το βασικό αποτέλεσμα της επιστημονικής προόδου είναι η τεχνολογία που κατ’ επίφαση βελτίωσε την ποιότητα ζωής και αύξησε το προσδόκιμο επιβίωσης για μικρό μόνο ποσοστό του πληθυσμού και έθεσε τις βάσεις για την ταχύτερη καταστροφή του πλανήτη, πολύ πριν από τα αναπόφευκτα κοσμικά φαινόμενα που θα τον αφάνιζαν σε μερικά εκατομμύρια χρόνια. Για την πνευματική και ηθική έκπτωση σε πολλούς τομείς, έχω γράψει επίσης αλλού (βλ. π.χ. σε άλλες αναρτήσεις με θέμα τη Γενική Παιδεία).
Με τόσα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου, ίσως σήμερα το ζήτημα δεν είναι αν μπορεί κανείς να διδάξει κάποιο συγκεκριμένο μάθημα. Ή αν μπορεί να διδάξει οτιδήποτε. Αλλά γιατί να διδάξει; Αν απαντηθεί το ζήτημα, σίγουρα όλα τα «μαθήματα» μπορούν να διδαχτούν σε ένα βαθμό. Μια άποψη είναι ότι δεν διδάσκω το χ ή ψ μάθημα για να μάθει ο μαθητής ένα υποσύνολο του χ ή ψ, αλλά για να παρωθηθεί ο μαθητής να σκεφτεί, να κρίνει, να μιλήσει, να διαφωνήσει, να ενδιαφερθεί, να βαρεθεί, να νιώσει μέλος της ομάδας, να νιώσει αδύνατος, να νιώσει δυνατός, να μάθει να εφαρμόζει κανόνες, να φτιάχνει κανόνες, να συνεργαστεί, να εκτιμήσει τον άλλο και τον εαυτό, να βοηθήσει, να βοηθηθεί, να επικοινωνήσει, να δυσκολευτεί, να «απορήσει», να ξεφύγει, να αλλάξει, να βελτιωθεί, να δυναμώσει, να προχωρήσει. Και ας μη μάθει το «μάθημα». Ας πάρει δηλαδή μια γεύση από την ζωή, με αφορμή το «μάθημα». Ώστε όταν βρεθεί μόνος εκεί έξω αργότερα, να μπορεί να σταθεί, να ανακαλέσει εμπειρίες και να μετρηθεί με τη δυσκολία. Αν δεν έχει διδαχτεί, είναι πιο δύσκολο.
Μια πιο διαφορετική προσέγγιση για την ανάγκη διδασκαλίας μπορεί να βρεθεί στο http://gst2008.blogspot.com/2009/05/blog-post_31.html για τη ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΟΙΤΗΣΗ στα κεφάλαια
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΟΙΤΗΣΗ; και
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ αλλά και σε πολλά άλλα σημεία σ' αυτό το blog ....
Και μετά, το μεγάλο ερώτημα είναι, το νοητικό κέρδος του κάθε ανθρώπου, θα μεταφρασθεί αυτόματα σε κέρδος για την ανθρωπότητα; Δυστυχώς, αυτό δεν είναι εξασφαλισμένο. Είναι όμως πιθανότερο να συμβεί εφόσον το ήθος του δασκάλου έχει επιδράσει στο μαθητή και αυτό θα έχει συμβεί αν αυτό φάνηκε, δοκιμάστηκε, κρίθηκε και πέρασε με επιτυχία τις εξετάσεις μέσα στην τάξη. Μεγάλο φορτίο λοιπόν και σε μας. Καμιά φορά, στεναχωριόμαστε, αγανακτούμε ίσως γιατί οι μαθητές δεν διαβάζουν, δεν απομνημονεύουν, δεν γράφουν καλά στα διαγωνίσματα, φεύγουν από το μάθημα. Σίγουρα η απάντηση είναι ότι λείπουν τα κίνητρα για μάθηση για χίλιους δυο λόγους, αλλά αν θεωρήσουμε ότι οι παραπάνω λόγοι διδασκαλίας είναι σημαντικότεροι, αν δούμε το «μάθημα» σαν μέρος του αληθινού μαθήματος τότε θα απαλύνουμε λίγο την ψυχή μας από το φορτίο της απογοήτευσης και θα δούμε ότι αξίζει και πρέπει να διδάξουμε. Κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Οποιοδήποτε μάθημα.
Εμείς ως εκπαιδευτικοί διδάσκουμε κάποια μαθήματα, ο καθένας ανάλογα με τις σπουδές του. Και εκεί, στην τάξη συχνά δυσκολευόμαστε, απογοητευόμαστε, οι στόχοι μας δεν εκπληρώνονται, οι μαθητές μας αδιαφορούν για τα μαθήματα που εμείς με τόσο κόπο σπουδάσαμε ... Και μπορεί να φθάσουμε να πούμε ότι ΔΕΝ μπορούμε να διδάξουμε π.χ. το τάδε μάθημα !!!
Ας δούμε παραέξω...
Στη σημερινή εποχή, το βασικό αποτέλεσμα της επιστημονικής προόδου είναι η τεχνολογία που κατ’ επίφαση βελτίωσε την ποιότητα ζωής και αύξησε το προσδόκιμο επιβίωσης για μικρό μόνο ποσοστό του πληθυσμού και έθεσε τις βάσεις για την ταχύτερη καταστροφή του πλανήτη, πολύ πριν από τα αναπόφευκτα κοσμικά φαινόμενα που θα τον αφάνιζαν σε μερικά εκατομμύρια χρόνια. Για την πνευματική και ηθική έκπτωση σε πολλούς τομείς, έχω γράψει επίσης αλλού (βλ. π.χ. σε άλλες αναρτήσεις με θέμα τη Γενική Παιδεία).
Με τόσα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου, ίσως σήμερα το ζήτημα δεν είναι αν μπορεί κανείς να διδάξει κάποιο συγκεκριμένο μάθημα. Ή αν μπορεί να διδάξει οτιδήποτε. Αλλά γιατί να διδάξει; Αν απαντηθεί το ζήτημα, σίγουρα όλα τα «μαθήματα» μπορούν να διδαχτούν σε ένα βαθμό. Μια άποψη είναι ότι δεν διδάσκω το χ ή ψ μάθημα για να μάθει ο μαθητής ένα υποσύνολο του χ ή ψ, αλλά για να παρωθηθεί ο μαθητής να σκεφτεί, να κρίνει, να μιλήσει, να διαφωνήσει, να ενδιαφερθεί, να βαρεθεί, να νιώσει μέλος της ομάδας, να νιώσει αδύνατος, να νιώσει δυνατός, να μάθει να εφαρμόζει κανόνες, να φτιάχνει κανόνες, να συνεργαστεί, να εκτιμήσει τον άλλο και τον εαυτό, να βοηθήσει, να βοηθηθεί, να επικοινωνήσει, να δυσκολευτεί, να «απορήσει», να ξεφύγει, να αλλάξει, να βελτιωθεί, να δυναμώσει, να προχωρήσει. Και ας μη μάθει το «μάθημα». Ας πάρει δηλαδή μια γεύση από την ζωή, με αφορμή το «μάθημα». Ώστε όταν βρεθεί μόνος εκεί έξω αργότερα, να μπορεί να σταθεί, να ανακαλέσει εμπειρίες και να μετρηθεί με τη δυσκολία. Αν δεν έχει διδαχτεί, είναι πιο δύσκολο.
Μια πιο διαφορετική προσέγγιση για την ανάγκη διδασκαλίας μπορεί να βρεθεί στο http://gst2008.blogspot.com/2009/05/blog-post_31.html για τη ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΟΙΤΗΣΗ στα κεφάλαια
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΟΙΤΗΣΗ; και
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ αλλά και σε πολλά άλλα σημεία σ' αυτό το blog ....
Και μετά, το μεγάλο ερώτημα είναι, το νοητικό κέρδος του κάθε ανθρώπου, θα μεταφρασθεί αυτόματα σε κέρδος για την ανθρωπότητα; Δυστυχώς, αυτό δεν είναι εξασφαλισμένο. Είναι όμως πιθανότερο να συμβεί εφόσον το ήθος του δασκάλου έχει επιδράσει στο μαθητή και αυτό θα έχει συμβεί αν αυτό φάνηκε, δοκιμάστηκε, κρίθηκε και πέρασε με επιτυχία τις εξετάσεις μέσα στην τάξη. Μεγάλο φορτίο λοιπόν και σε μας. Καμιά φορά, στεναχωριόμαστε, αγανακτούμε ίσως γιατί οι μαθητές δεν διαβάζουν, δεν απομνημονεύουν, δεν γράφουν καλά στα διαγωνίσματα, φεύγουν από το μάθημα. Σίγουρα η απάντηση είναι ότι λείπουν τα κίνητρα για μάθηση για χίλιους δυο λόγους, αλλά αν θεωρήσουμε ότι οι παραπάνω λόγοι διδασκαλίας είναι σημαντικότεροι, αν δούμε το «μάθημα» σαν μέρος του αληθινού μαθήματος τότε θα απαλύνουμε λίγο την ψυχή μας από το φορτίο της απογοήτευσης και θα δούμε ότι αξίζει και πρέπει να διδάξουμε. Κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Οποιοδήποτε μάθημα.
Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2009
Πάλι για τον Πυγμαλίωνα πρόκειται...
Με αφορμή άρθρο συναδέλφου για τα Μαθηματικά.
http://tragikiekthesis.blogspot.com/2009/02/blog-post.html
Για αναφορά, παραθέτω μετά το κείμενό μου και το αρχικό κείμενο του συναδέλφου Λ. αλλά και τις ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ προσθήκες που έκανε το Μάη.
Νομίζω ότι η μείωση των προσδοκιών μας από τον μαθητή τον αδικεί. Γιατί η κοινωνία έχει απαιτήσεις απ’ αυτόν και αν δεν προηγηθούν υψηλότερες των απαιτήσεων προσδοκίες θα αποτύχει. To ευκταίο θα ήταν να είχαμε υψηλές προσδοκίες από το μαθητή από τις μικρότερες τάξεις –και από το Δημοτικό- έστω και αν αυτό συνεπάγεται πρώιμες αξιολογήσεις (αυτές είναι δυστυχώς απαραίτητες λόγω της συγκεκριμένης σκέψης των μικρών παιδιών που δικαιολογούν το συμπεριφορισμό). Η καλλιέργεια της άποψης ότι το σχολειό είναι απασχόληση (άρα χωρίς διακριτούς στόχους) εδραιώθηκε πια και αυτό πρέπει να αλλάξει. Η θέση αυτή πέρασε στο Γυμνάσιο και χωρίς εκπλήξεις μας προσφέρεται και στο Λύκειο χωρίς ευθύνη των μαθητών. Το στρώσιμο του χαλιού εγκυμονεί πάντα τον κίνδυνο του τραβήγματος που θα έλθει αργά ή γρήγορα. Θα πει κανείς ότι ψαλίδες ανοίγουν μεταξύ των μαθητών αντί να κλείνουν, αλλά αν κλείσουν και τελείως έρχεται η ισοπέδωση, και το όφελος είναι στον σκληρό εργοδότη αργότερα που θα φαντάζει σαν γίγαντας. Ειδικά με το μύθο της ελεύθερης πρόσβασης (λίγο μακρύτερο χαλί), άρα απαξίωση της πανεπιστημιακής γνώσης, η πολιτική και οικονομική ισχύς των λίγων θα υπερισχύει πάντα. Εξάλλου γι αυτό υπάρχουν 510 σχολές, για να δώσουν σε όλους την αυταπάτη ότι έχουν λάβει τριτοβάθμια εκπαίδευση (αν και γνωστικά δεν έχουν μερικοί ολοκληρώσει την υποχρεωτική). Οι μισές τουλάχιστον θα έπρεπε να αποτελούν μεταπτυχιακές εξειδικεύσεις. Όπως ήταν παλιότερα. Να γυρίσουμε πίσω; Ναι, γιατί όχι, για να μην πέσεις στο γκρεμό πρέπει να κάνεις πίσω. Και η συμπεριφορά του μαθητή; Πώς να τον αντιμετωπίσεις; Θα μείνει, θα σταματήσει το σχολείο, θα του λένε όλοι ότι δεν αξίζει κ.λπ. Όχι, θα του μάθουμε να προσπαθεί και να κερδίζει. Να κατακτά υψηλούς στόχους. Να έχει προσδοκίες από τον εαυτό του. Να μορφωθεί. Τώρα του μαθαίνουμε ότι κερδίζει χωρίς να προσπαθεί. Τον κοροϊδεύουμε δηλαδή. Γιατί δεν κερδίζει. Χάνει. Δεν «μαθαίνει καν να μαθαίνει» για να χρησιμοποιήσω ένα κλισέ της σύγχρονης Παιδαγωγικής (που ίσως είναι άλλοθι για την αμορφωσιά που ζητάει η κοινωνία μας). Με την οθόνη μπροστά μας, όλοι είμαστε παντογνώστες, χωρίς αυτήν; Όπως λες, οι προτάσεις προσαρμογής του σχολείου στο επίπεδο των μαθητών που επιλέγουν την Ε.Ε. δεν είναι η λύση και ευκταίο θα ήταν να υπάρξουν εκείνες οι αλλαγές στην υποχρεωτική εκπαίδευση ….. Συμφωνώ. Ας αλλάξει και η ύλη, με γνώμωνα όχι τα σημερινά «γεμάτα» βιβλία, αλλά τα παλιότερα με τις ελλείψεις τους που απαιτούσαν από το μαθητή να ανοίξει και μια Εγκυκλοπαιδεία ή να αγοράσει εξωσχολικά. Ο πατέρας μου αγόραζε τη Χάρη Πάτση σε εβδομαδιαία τεύχη και όταν χρειάστηκε να βρω για τον Παλαμά, το «Π» δεν είχε βγει ακόμη, το θυμάμαι. Ο δάσκαλος έδειξε κατανόηση. Σήμερα πότε ζήτησε ο δάσκαλος κάτι έξω από το βιβλίο; Ας μειωθεί η ύλη σε όλες τις τάξεις (Γυμνάσιο, Δημοτικό, ΓΕΛ, ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ ή όπως μετονομασθούν πάλι φέτος, ελπίζω τουλάχιστον στις ΕΠΑΣ να ξαναμπεί η Γενική Παιδεία). Ας ξαναφύγει ο «άγνωστος χ» από το Δημοτικό, αργότερα να μπαίνει στη σκέψη μας, όταν είναι έτοιμη. Ας ξανάρθει η «’Εκθεση» σαν αυτοτελές μάθημα με βαρύτητα σε όλες τις βαθμίδες που απαιτούσε παιδεία για να αντιμετωπίσεις την άσπρη κόλλα. Όπου το γραπτό με 12 είχε διαφορά από το γραπτό με 10. Και όπου και το γραπτό με 08 είχε μέσα του ιδέες και προσπάθεια και άξιζε την προσοχή μας. Τώρα το γραπτό του 08 είναι η άδεια κόλλα με το όνομα μόνο. Άς είναι οι δάσκαλοι αυστηροί και στην ορθογραφία, γιατί ο «ορθογράφος μαθητής» σήμερα είναι απλώς παραλλαγή του «άλλου με τον Τοτό…». (Εντάξει δεν θα ζητήσω και πολυτονικό). Δεν θα μιλήσω άλλο για το περιεχόμενο των σπουδών, θα επανέλθω. Και μετά από όλα αυτά, οι προσδοκίες μας ας είναι υψηλές, δηλαδή αυτά που διδάσκονται να αφήνουν γνωστικά σημάδια στα μυαλουδάκια των παιδιών μας. Έχουν «χώρο» που τώρα μένει άδειος για να γεμίσει αργότερα με σκουπίδια που σερβίρονται απλόχερα και σκόπιμα από τη θνησιγενή κοινωνία της παγκοσμιοποίησης. Και αν μειώσουμε τις προσδοκίες μας, θα αδικήσουμε όσους δεν έπεσαν στην παγίδα να περπατήσουν στο χαλί. Υπάρχουν αυτοί, είναι ευδιάκριτοι σε όλες τις αίθουσες, και στα containers ακόμη. Όπου μπορούμε ας εξατομικεύουμε τη διδασκαλία για να τους βοηθήσουμε. Όπως θα κάνουμε και στους απέναντι, τους αδύναμους ή απλώς παραιτηθέντες. Και ας ξεκολλήσουμε από το Α.Π. Όπλο μας είναι το παραπρόγραμμα. Δεν κινδυνεύουμε πια από επιθεωρητές. Και ας μη φοβόμαστε την αξιολόγηση, θα μιλήσω άλλοτε γι αυτό. Δεν είμαστε ένοχοι, ούτε αργόσχολοι. Ας συμμετέχουμε στο διάλογο για την Παιδεία όλοι με ιδέες, κάτι μπορεί να ακουστεί. Εννοώ το συνεχή διάλογο που θα πρέπει να παραμένει ζωντανός χωρίς αρχή και τέλος. Δεν έχω πολλές ελπίδες, αλλά να είστε σίγουροι ότι τουλάχιστον ό,τι δημοσιεύεται διαβάζεται. Κυρίως, στείλτε και επώνυμες επιστολές στο ΥΠΕΠΘ και Π.Ι. Υπάρχουν αξιόλογοι άνθρωποι που απαντούν, ενδιαφέρονται, κάνουν προτάσεις, φωνάζουν έστω και σε ώτα μη ακουόντων, έχω προσωπική πείρα. Και να ξέρετε ότι και τα ευνόητα δεν είναι πάντα αυτονόητα και πρέπει να λέγονται και να γράφονται. Ξέφυγα απ’ το θέμα πάλι, αλλά είναι παλιά συνήθεια, το κάνω ολοένα, και στην τάξη. Γιώργος Στάμος. Ευχαριστώ Λ. για την παρακίνηση να γράψω.
Αρχικό κείμενο και προσθήκη
Παρατηρήσεις σχετικά με τη διδασκαλία του μαθήματος των Μαθηματικών (Λ.)
Σε λίγους μήνες συμπληρώνονται τρία χρόνια λειτουργίας των ΕΠΑ.Λ. και αποφοιτούν οι πρώτοι μαθητές. Μπορούμε να βγάλουμε σημαντικά συμπεράσματα τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε διορθωτικές κινήσεις προς όφελος των μαθητών που τα επόμενα χρόνια θα αποφασίσουν να ακολουθήσουν την Επαγγελματική Εκπαίδευση.
Η εμπειρία από τη διδασκαλία των Μαθηματικών υπήρξε απολύτως απογοητευτική για καθηγητές και μαθητές. Οι γνώσεις και οι ικανότητες που αποκτήθηκαν ήταν πενιχρές και σίγουρα αναντίστοιχες των προσπαθειών μας. Προσδιορίζουμε ως βασική αιτία το γεγονός ότι οι μαθητές που επιλέγουν την Ε.Ε., από τη μέχρι τότε φοίτησή τους, δεν έχουν αποκομίσει τα εφόδια για να μπορέσουν να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα των Μαθηματικών που έχει σχεδιαστεί για το Γενικό Λύκειο και μάλιστα πριν από πολλά χρόνια. Κατά τον σχεδιασμό του συστήματος της Ε.Ε. αυτό φαινόταν ότι θα υπηρετούσε την δυνατότητα των μαθητών να έχουν πρόσβαση στα Α.Ε.Ι.. Η πραγματικότητα απέδειξε ότι ελάχιστα παιδιά θα τολμήσουν να προσέλθουν στις σχετικές εξετάσεις και από αυτά πολύ λιγότερα θα έχουν ελπίδες επιτυχίας. Στο σχολείο μας κανένας μαθητής δεν έχει επιλέξει το πρόγραμμα μαθημάτων που οδηγεί στα Α.Ε.Ι.. Το κόστος, από την παροχή αυτής της δυνατότητας σε ελάχιστους, για τους υπόλοιπους μαθητές ήταν μεγάλο. Το “υψηλό” επίπεδο του μαθήματος στις Α’ και Β’ τάξεις είχε ως αποτέλεσμα να αποξενωθούν εντελώς από τα Μαθηματικά.
Θεωρούμε ότι αν μας ενδιαφέρει η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών των ΕΠΑ.Λ. θα πρέπει να ακολουθηθεί μία από τις παρακάτω λύσεις άμεσα.
Πρώτη και πιο εύκολη στην υλοποίησή της η επαναφορά του βιβλίου της Α’ τάξης των Τ.Τ.Ε. ή αντίστοιχου επιπέδου και στόχων νέου βιβλίου ως εγχειριδίου και για τις τρεις τάξεις! Όσο και αν ακούγεται ακραία η πρόταση στηρίζεται στην πολύχρονη πείρα μας στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση. Δεν μπορούμε να έχουμε υψηλότερες προσδοκίες.
Δεύτερη πρόταση η εκπόνηση προγραμμάτων εξειδικευμένων και απόλυτα προσαρμοσμένων στις ανάγκες κάθε επαγγελματικής κατεύθυνσης. Μόνον τότε οι μαθητές θα καταλάβουν την ανάγκη και θα βρουν ίσως το ψυχικό σθένος να αντιμετωπίσουν ένα μάθημα που γι’ αυτούς είναι δύσκολο και στις περισσότερες περιπτώσεις απωθητικό. Για την Α΄ τάξη στόχος θα έπρεπε να είναι η κατανόηση μέρους της ύλης του Γυμνασίου.
Τα πιο πάνω αναφερόμενα είναι προτάσεις προσαρμογής στο επίπεδο των μαθητών που επιλέγουν την Ε.Ε.. Ευκταίο θα ήταν να υπάρξουν εκείνες οι αλλαγές στην υποχρεωτική εκπαίδευση οι οποίες δεν θα μας αναγκάζουν να προχωράμε σε προτάσεις προσαρμογής σε μια πραγματικότητα που μόνο θλιβερή μπορεί να χαρακτηριστεί και οδηγεί στη σπατάλη ανθρωπίνων δυνατοτήτων.
Με την ευκαιρία, επειδή η εμπειρία μας δεν εξαντλείται στην Ε.Ε., μάλιστα δε το να έχει δουλέψει κανείς σε όλων των ειδών τα σχολεία, του επιτρέπει να δει ότι στην Ε.Ε. εκδηλώνονται παθογένειες και τάσεις, οι οποίες υποβόσκουν στα άλλα σχολεία, θα θέλαμε να επισημάνουμε τα παρακάτω.
Το μάθημα των Μαθηματικών είναι πια με δυσκολία ανεκτό από τους μαθητές. Μόνον άλλες προσδοκίες τους αναγκάζουν να ασχοληθούν, με αμφίβολα τελικά αποτελέσματα στην νοητική τους συγκρότηση.
Η δεύτερη επισήμανση έχει να κάνει με τη σύγχυση των τριών διακριτών λειτουργιών που καλούνται να επιτελέσουν τα μαθηματικά με αποτέλεσμα να προκύπτει μάθημα χωρίς χαρακτήρα, στο οποίο κυριαρχεί η επιφανειακή τεχνική χωρίς ουσιαστική κατανόηση. Οι τρεις αυτές λειτουργίες θεωρούμε ότι είναι: Η υποβοήθηση του ανθρώπου στη καθημερινή ζωή όταν έχει να κάνει με το χειρισμό ποσοτήτων. Αυτή τη λειτουργία θα έπρεπε να υπηρετεί η υποχρεωτική παιδεία. Αν αυτή θα έπρεπε να δημιουργεί βάσεις για την παραπέρα ενασχόληση με τα Μαθηματικά αυτό δεν θα έπρεπε να γίνεται μέσω ύλης που δείχνει “ξεκάρφωτη”, αλλά μέσω της χρησιμοποιούμενης γλώσσας. Η δεύτερη λειτουργία είναι υποστήριξη άλλων ανθρώπινων δραστηριοτήτων όπως η τεχνική και μερικές επιστήμες. Δηλαδή τα Μαθηματικά ως εργαλείο. Αυτό το στόχο θα έπρεπε να υπηρετεί το μάθημα της κατεύθυνσης ή το προσαρμοσμένο στην επαγγελματική προοπτική μάθημα το οποίο θα έπρεπε να είναι απαιτητικό σε τεχνική επάρκεια.
Η τρίτη αλλά κατά τη γνώμη μας σπουδαιότερη λειτουργία που επιτελούν τα Μαθηματικά είναι η μελέτη των κανόνων της ανθρώπινης σκέψης τουλάχιστον όταν αυτή συναντάται με τον φυσικό κόσμο. Δεν είναι δυνατόν την εποχή της πληροφορικής επανάστασης, η οποία στηρίζεται ακριβώς στη μελέτη των κανόνων της σκέψης, να έχει υποχωρήσει το μάθημα των Μαθηματικών στην λογιστική πλευρά του. Αυτή την τρίτη λειτουργία θα έπρεπε να υπηρετεί το μάθημα των Μαθηματικών γενικής παιδείας του Λυκείου. Ένα μάθημα τεχνικά απλό αλλά αυστηρής συγκρότησης. Ένα μάθημα που θα μπορούσε ίσως να αποτελεί μέρος ενός γενικότερου μαθήματος Φυσικής και Μαθηματικών ανάλογων στοχεύσεων.
.
Συμπλήρωση Μαίου ’09
Το παραπάνω κείμενο, από την ημέρα κιόλας που αναρτήθηκε, θεωρούσα ότι είναι ανεπαρκές, ότι δεν αντιπροσωπεύει τον προβληματισμό μου. Συντάχθηκε με στόχο να αποτελέσει απόφαση του συλλόγου του σχολείου, με όποιους περιορισμούς αυτό συνεπάγεται. Ούτε απόφαση ελήφθη, ούτε συζήτηση έγινε. Ούτε πρόκειται να γίνει. Η εκπαιδευτική κοινότητα δεν βρίσκει ακόμα τους λόγους για να σπαταλήσει δυνάμεις σε τέτοιες δραστηριότητες. Ίσως γιατί οι συνάδελφοι δεν μπορούν να δουν μια αποτελεσματική διαδικασία που θα έδινε καρπούς. Δεν τους αδικώ. Συμπληρώνω έτσι σήμερα με κάποια στοιχεία που δεν θα μπορούσαν να έχουν ενταχθεί σε μια τέτοια συζήτηση.
Και κάτι ακόμα. Χωρίς τη σημερινή συμπλήρωση το κείμενο της εισήγησης είναι ουσιωδώς λανθασμένο.
Για τη διδασκαλία των Μαθηματικών
Ας το πούμε κατευθείαν.
Αυτό που κυριαρχεί σήμερα στη διδασκαλία των Μαθηματικών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης είναι το ‘πως κάνουμε κάτι’ έναντι του ‘τι είναι’.
Οι αιτίες είναι δύο. Η ουσιαστική, ότι αυτός ο τρόπος κυριαρχεί παντού. Είναι θεμέλιο της σημερινής μας σχέσης με τον κόσμο. Ο εκπαιδευτικός μηχανισμός εμπεδώνει βαθύτατα αυτόν τον τρόπο. Εδώ ερχόμαστε στη δεύτερη αιτία που είναι μεν πιο τεχνική αλλά συγχρόνως είναι η προϋπόθεση αυτής της λειτουργίας του εκπαιδευτικού μηχανισμού. Ζητάμε από τους μαθητές πολύ νωρίς πράγματα για τα οποία δεν είναι έτοιμοι. Η φυσική τους αντίδραση, δεδομένου ότι στο βάθος πάντοτε υπάρχει η απειλή της απόρριψης, είναι να ζητήσουν οδηγίες για το πώς να το κάνουν ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνουν.
Ο δάσκαλος έχοντας και ο ίδιος περάσει από την ίδια διαδικασία εύκολα κυλάει σ’ αυτή τη λύση. Ακόμα και να θέλει, ακόμα και να ξέρει, να οδηγήσει στην κατανόηση, περιορίζεται τόσο πολύ από τη δομή του συστήματος, από τα βιβλία, από τις ήδη εμπεδωμένες συνήθειες των μαθητών, που δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Καταλήγει συνένοχος στην αναπαραγωγή του χυδαίου πρακτικού πνεύματος που διαπερνάει όλες τις εκδηλώσεις της κοινωνικής μας ζωής.
Ο τρόπος δουλειάς ενόψει εισαγωγικών εξετάσεων δεν διαφέρει σε τίποτα από τον τρόπο που χτίζουμε, από τον τρόπο που μετά έρχεται ο υδραυλικός και σκάβει στους τοίχους, από τον τρόπο που οι πεθαμενατζήδες χειρίζονται τα σώματα των νεκρών μας. Μια κοινωνία απνευμάτιστη χωρίς αισθητικά, χωρίς ηθικά κριτήρια. Αγράμματοι φροντιστάδες συντάσσουν τα αναλυτικά προγράμματα και κατασκευάζουν τα ‘διδακτικά’ εγχειρίδια.
Ένα παράδειγμα. Τα παιδιά στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού καλούνται να μάθουν την έννοια του κλάσματος, να κάνουν πράξεις και να συγκρίνουν κλάσματα. Μεσολαβούν τρία χρόνια στο Γυμνάσιο όπου υποτίθεται γίνεται δουλειά, ξανά και ξανά στα ίδια θέματα. Και έρχεται η ώρα που παραλαμβάνεις τους μαθητές στην πρώτη τάξη του Λυκείου. Και παραλαμβάνεις χάος. Στην καλύτερη περίπτωση, κάποια σπασικλάκια, που η μαμά τους, με διάφορους τρόπους, τα ανάγκασε να τρώνε όλο τους το φαγητό, να πλένουν τα δόντια τους, να κόβουν τα νύχια τους, και γενικώς να υπακούουν σε διάφορα υγιεινά παραγγέλματα, χωρίς στη ουσία να έχουν καταλάβει τίποτα και ακόμα χειρότερα, έχοντας μάθει να σκέφτονται εντελώς στραβά. Μετά τις πρώτες αψιμαχίες όλοι μαζί παίρνουμε το δρόμο του ρεαλισμού.
Γιατί όμως δεν έμαθαν οι μαθητές τα κλάσματα; Γιατί κάποιοι γελοίοι δεν ξέρουν τι είναι κλάσμα, δεν έχουν ιδέα για τους μηχανισμούς της ανθρώπινης νόησης και όμως επιμένουν ότι έχουν αρμοδιότητα να φτιάχνουν προγράμματα. Γιατί η αρμοδιότητα είναι έννοια τυπική, προκύπτει από την υπογραφή ενός εξίσου άσχετου υπουργού και όχι από το κύρος που έχει κατακτήσει κανένας στην πνευματική αρένα. Έχει χορταριάσει αυτή η αρένα.
Κάτω από τη έννοια του κλασματικού αριθμού κρύβεται η έννοια της κλάσης ισοδυναμίας. Ότι και να κάνεις, όπως και να την μεταφράσεις, την έννοια δεν μπορείς να την αποφύγεις. Ρωτάω λοιπόν. Έχουν επίγνωση οι αρμόδιοι; Θεωρούν ότι οι μαθητές του δημοτικού είναι έτοιμοι να αναμετρηθούν με αυτό τον τρόπο σκέψης και να τον κατακτήσουν; Μέσα από ποιες γνωστικές εμπειρίες έχουν προετοιμαστεί;
Η πιθανή απάντηση, ότι δεν μιλάμε για κλάσεις ισοδυναμίας στο δημοτικό είναι τουλάχιστον βλακώδης. Φυσικά και μιλάμε, μεταμφιεσμένα. Το ότι δεν το ξέρουμε είναι ακόμα χειρότερο. Υπάρχει φυσικά και η άλλη βλακώδης απάντηση ότι, πρόκειται για μια πρώτη επαφή, και αργότερα…..Μα ακριβώς εκεί, στην πρώτη επαφή γίνεται το κακό. Σήμερα αν θέλει κανείς να δουλέψει τίμια με τα παιδιά που έρχονται στο Λύκειο, πρέπει να αφιερώσει ολόκληρη την πρώτη χρονιά στο να ακυρώσει όλες τις άθλιες εγγραφές που έχουν γίνει στο μυαλό των μαθητών.
‘Εγγραφές στο μυαλό. Νάτο. Αυτό είναι το πρόβλημα. Να σκέφτεται κανένας με όρους εγγραφών. Μα δεν δουλεύει έτσι η ανθρώπινη νόηση.
Συμφωνούμε, θα φωνάξουν οι σύγχρονοι παιδοβοσκοί. Την γνώση θα την ανακαλύψουν τα πρόβατα αν τα οδηγήσουμε στο κατάλληλο λιβάδι όπου αποβραδίς την έχουμε ρίξει ανάμεσα στα χόρτα.
Όχι. Η γνώση δεν κατακτιέται με κόλπα. Είναι πόλεμος, αιματηρή υπόθεση. Το ζήτημα είναι γιατί μπαίνει κανείς σε αυτόν τον πόλεμο.
Μπαίνω σ’ αυτό τον πόλεμο, ως δάσκαλος, γιατί μαθαίνω ο ίδιος και αυτό μου αρέσει.
Μπαίνω σ’ αυτόν τον πόλεμο για να αποσπάσω όσο γίνεται περισσότερους από τον στρατό των γελοίων, για να έχω ανθρώπους με τους οποίους να μπορώ να συζητάω, να μην πέφτω συνέχεια πάνω σε γελοίους.
Χρειάζομαι γνώση για να δώσω τη μάχη.
Τι είναι αυτό που διδάσκω.
Πως συγκροτείται η ανθρώπινη νόηση.
(κι ας μην ξεχνάμε ποτέ, παρ' όλο που δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε, τα Μαθηματικά λένε ψέματα, είναι το πάγωμα της νόησης η οποία στην πραγματικότητα πάλλεται)
http://tragikiekthesis.blogspot.com/2009/02/blog-post.html
Για αναφορά, παραθέτω μετά το κείμενό μου και το αρχικό κείμενο του συναδέλφου Λ. αλλά και τις ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ προσθήκες που έκανε το Μάη.
Νομίζω ότι η μείωση των προσδοκιών μας από τον μαθητή τον αδικεί. Γιατί η κοινωνία έχει απαιτήσεις απ’ αυτόν και αν δεν προηγηθούν υψηλότερες των απαιτήσεων προσδοκίες θα αποτύχει. To ευκταίο θα ήταν να είχαμε υψηλές προσδοκίες από το μαθητή από τις μικρότερες τάξεις –και από το Δημοτικό- έστω και αν αυτό συνεπάγεται πρώιμες αξιολογήσεις (αυτές είναι δυστυχώς απαραίτητες λόγω της συγκεκριμένης σκέψης των μικρών παιδιών που δικαιολογούν το συμπεριφορισμό). Η καλλιέργεια της άποψης ότι το σχολειό είναι απασχόληση (άρα χωρίς διακριτούς στόχους) εδραιώθηκε πια και αυτό πρέπει να αλλάξει. Η θέση αυτή πέρασε στο Γυμνάσιο και χωρίς εκπλήξεις μας προσφέρεται και στο Λύκειο χωρίς ευθύνη των μαθητών. Το στρώσιμο του χαλιού εγκυμονεί πάντα τον κίνδυνο του τραβήγματος που θα έλθει αργά ή γρήγορα. Θα πει κανείς ότι ψαλίδες ανοίγουν μεταξύ των μαθητών αντί να κλείνουν, αλλά αν κλείσουν και τελείως έρχεται η ισοπέδωση, και το όφελος είναι στον σκληρό εργοδότη αργότερα που θα φαντάζει σαν γίγαντας. Ειδικά με το μύθο της ελεύθερης πρόσβασης (λίγο μακρύτερο χαλί), άρα απαξίωση της πανεπιστημιακής γνώσης, η πολιτική και οικονομική ισχύς των λίγων θα υπερισχύει πάντα. Εξάλλου γι αυτό υπάρχουν 510 σχολές, για να δώσουν σε όλους την αυταπάτη ότι έχουν λάβει τριτοβάθμια εκπαίδευση (αν και γνωστικά δεν έχουν μερικοί ολοκληρώσει την υποχρεωτική). Οι μισές τουλάχιστον θα έπρεπε να αποτελούν μεταπτυχιακές εξειδικεύσεις. Όπως ήταν παλιότερα. Να γυρίσουμε πίσω; Ναι, γιατί όχι, για να μην πέσεις στο γκρεμό πρέπει να κάνεις πίσω. Και η συμπεριφορά του μαθητή; Πώς να τον αντιμετωπίσεις; Θα μείνει, θα σταματήσει το σχολείο, θα του λένε όλοι ότι δεν αξίζει κ.λπ. Όχι, θα του μάθουμε να προσπαθεί και να κερδίζει. Να κατακτά υψηλούς στόχους. Να έχει προσδοκίες από τον εαυτό του. Να μορφωθεί. Τώρα του μαθαίνουμε ότι κερδίζει χωρίς να προσπαθεί. Τον κοροϊδεύουμε δηλαδή. Γιατί δεν κερδίζει. Χάνει. Δεν «μαθαίνει καν να μαθαίνει» για να χρησιμοποιήσω ένα κλισέ της σύγχρονης Παιδαγωγικής (που ίσως είναι άλλοθι για την αμορφωσιά που ζητάει η κοινωνία μας). Με την οθόνη μπροστά μας, όλοι είμαστε παντογνώστες, χωρίς αυτήν; Όπως λες, οι προτάσεις προσαρμογής του σχολείου στο επίπεδο των μαθητών που επιλέγουν την Ε.Ε. δεν είναι η λύση και ευκταίο θα ήταν να υπάρξουν εκείνες οι αλλαγές στην υποχρεωτική εκπαίδευση ….. Συμφωνώ. Ας αλλάξει και η ύλη, με γνώμωνα όχι τα σημερινά «γεμάτα» βιβλία, αλλά τα παλιότερα με τις ελλείψεις τους που απαιτούσαν από το μαθητή να ανοίξει και μια Εγκυκλοπαιδεία ή να αγοράσει εξωσχολικά. Ο πατέρας μου αγόραζε τη Χάρη Πάτση σε εβδομαδιαία τεύχη και όταν χρειάστηκε να βρω για τον Παλαμά, το «Π» δεν είχε βγει ακόμη, το θυμάμαι. Ο δάσκαλος έδειξε κατανόηση. Σήμερα πότε ζήτησε ο δάσκαλος κάτι έξω από το βιβλίο; Ας μειωθεί η ύλη σε όλες τις τάξεις (Γυμνάσιο, Δημοτικό, ΓΕΛ, ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ ή όπως μετονομασθούν πάλι φέτος, ελπίζω τουλάχιστον στις ΕΠΑΣ να ξαναμπεί η Γενική Παιδεία). Ας ξαναφύγει ο «άγνωστος χ» από το Δημοτικό, αργότερα να μπαίνει στη σκέψη μας, όταν είναι έτοιμη. Ας ξανάρθει η «’Εκθεση» σαν αυτοτελές μάθημα με βαρύτητα σε όλες τις βαθμίδες που απαιτούσε παιδεία για να αντιμετωπίσεις την άσπρη κόλλα. Όπου το γραπτό με 12 είχε διαφορά από το γραπτό με 10. Και όπου και το γραπτό με 08 είχε μέσα του ιδέες και προσπάθεια και άξιζε την προσοχή μας. Τώρα το γραπτό του 08 είναι η άδεια κόλλα με το όνομα μόνο. Άς είναι οι δάσκαλοι αυστηροί και στην ορθογραφία, γιατί ο «ορθογράφος μαθητής» σήμερα είναι απλώς παραλλαγή του «άλλου με τον Τοτό…». (Εντάξει δεν θα ζητήσω και πολυτονικό). Δεν θα μιλήσω άλλο για το περιεχόμενο των σπουδών, θα επανέλθω. Και μετά από όλα αυτά, οι προσδοκίες μας ας είναι υψηλές, δηλαδή αυτά που διδάσκονται να αφήνουν γνωστικά σημάδια στα μυαλουδάκια των παιδιών μας. Έχουν «χώρο» που τώρα μένει άδειος για να γεμίσει αργότερα με σκουπίδια που σερβίρονται απλόχερα και σκόπιμα από τη θνησιγενή κοινωνία της παγκοσμιοποίησης. Και αν μειώσουμε τις προσδοκίες μας, θα αδικήσουμε όσους δεν έπεσαν στην παγίδα να περπατήσουν στο χαλί. Υπάρχουν αυτοί, είναι ευδιάκριτοι σε όλες τις αίθουσες, και στα containers ακόμη. Όπου μπορούμε ας εξατομικεύουμε τη διδασκαλία για να τους βοηθήσουμε. Όπως θα κάνουμε και στους απέναντι, τους αδύναμους ή απλώς παραιτηθέντες. Και ας ξεκολλήσουμε από το Α.Π. Όπλο μας είναι το παραπρόγραμμα. Δεν κινδυνεύουμε πια από επιθεωρητές. Και ας μη φοβόμαστε την αξιολόγηση, θα μιλήσω άλλοτε γι αυτό. Δεν είμαστε ένοχοι, ούτε αργόσχολοι. Ας συμμετέχουμε στο διάλογο για την Παιδεία όλοι με ιδέες, κάτι μπορεί να ακουστεί. Εννοώ το συνεχή διάλογο που θα πρέπει να παραμένει ζωντανός χωρίς αρχή και τέλος. Δεν έχω πολλές ελπίδες, αλλά να είστε σίγουροι ότι τουλάχιστον ό,τι δημοσιεύεται διαβάζεται. Κυρίως, στείλτε και επώνυμες επιστολές στο ΥΠΕΠΘ και Π.Ι. Υπάρχουν αξιόλογοι άνθρωποι που απαντούν, ενδιαφέρονται, κάνουν προτάσεις, φωνάζουν έστω και σε ώτα μη ακουόντων, έχω προσωπική πείρα. Και να ξέρετε ότι και τα ευνόητα δεν είναι πάντα αυτονόητα και πρέπει να λέγονται και να γράφονται. Ξέφυγα απ’ το θέμα πάλι, αλλά είναι παλιά συνήθεια, το κάνω ολοένα, και στην τάξη. Γιώργος Στάμος. Ευχαριστώ Λ. για την παρακίνηση να γράψω.
Αρχικό κείμενο και προσθήκη
Παρατηρήσεις σχετικά με τη διδασκαλία του μαθήματος των Μαθηματικών (Λ.)
Σε λίγους μήνες συμπληρώνονται τρία χρόνια λειτουργίας των ΕΠΑ.Λ. και αποφοιτούν οι πρώτοι μαθητές. Μπορούμε να βγάλουμε σημαντικά συμπεράσματα τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε διορθωτικές κινήσεις προς όφελος των μαθητών που τα επόμενα χρόνια θα αποφασίσουν να ακολουθήσουν την Επαγγελματική Εκπαίδευση.
Η εμπειρία από τη διδασκαλία των Μαθηματικών υπήρξε απολύτως απογοητευτική για καθηγητές και μαθητές. Οι γνώσεις και οι ικανότητες που αποκτήθηκαν ήταν πενιχρές και σίγουρα αναντίστοιχες των προσπαθειών μας. Προσδιορίζουμε ως βασική αιτία το γεγονός ότι οι μαθητές που επιλέγουν την Ε.Ε., από τη μέχρι τότε φοίτησή τους, δεν έχουν αποκομίσει τα εφόδια για να μπορέσουν να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα των Μαθηματικών που έχει σχεδιαστεί για το Γενικό Λύκειο και μάλιστα πριν από πολλά χρόνια. Κατά τον σχεδιασμό του συστήματος της Ε.Ε. αυτό φαινόταν ότι θα υπηρετούσε την δυνατότητα των μαθητών να έχουν πρόσβαση στα Α.Ε.Ι.. Η πραγματικότητα απέδειξε ότι ελάχιστα παιδιά θα τολμήσουν να προσέλθουν στις σχετικές εξετάσεις και από αυτά πολύ λιγότερα θα έχουν ελπίδες επιτυχίας. Στο σχολείο μας κανένας μαθητής δεν έχει επιλέξει το πρόγραμμα μαθημάτων που οδηγεί στα Α.Ε.Ι.. Το κόστος, από την παροχή αυτής της δυνατότητας σε ελάχιστους, για τους υπόλοιπους μαθητές ήταν μεγάλο. Το “υψηλό” επίπεδο του μαθήματος στις Α’ και Β’ τάξεις είχε ως αποτέλεσμα να αποξενωθούν εντελώς από τα Μαθηματικά.
Θεωρούμε ότι αν μας ενδιαφέρει η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών των ΕΠΑ.Λ. θα πρέπει να ακολουθηθεί μία από τις παρακάτω λύσεις άμεσα.
Πρώτη και πιο εύκολη στην υλοποίησή της η επαναφορά του βιβλίου της Α’ τάξης των Τ.Τ.Ε. ή αντίστοιχου επιπέδου και στόχων νέου βιβλίου ως εγχειριδίου και για τις τρεις τάξεις! Όσο και αν ακούγεται ακραία η πρόταση στηρίζεται στην πολύχρονη πείρα μας στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση. Δεν μπορούμε να έχουμε υψηλότερες προσδοκίες.
Δεύτερη πρόταση η εκπόνηση προγραμμάτων εξειδικευμένων και απόλυτα προσαρμοσμένων στις ανάγκες κάθε επαγγελματικής κατεύθυνσης. Μόνον τότε οι μαθητές θα καταλάβουν την ανάγκη και θα βρουν ίσως το ψυχικό σθένος να αντιμετωπίσουν ένα μάθημα που γι’ αυτούς είναι δύσκολο και στις περισσότερες περιπτώσεις απωθητικό. Για την Α΄ τάξη στόχος θα έπρεπε να είναι η κατανόηση μέρους της ύλης του Γυμνασίου.
Τα πιο πάνω αναφερόμενα είναι προτάσεις προσαρμογής στο επίπεδο των μαθητών που επιλέγουν την Ε.Ε.. Ευκταίο θα ήταν να υπάρξουν εκείνες οι αλλαγές στην υποχρεωτική εκπαίδευση οι οποίες δεν θα μας αναγκάζουν να προχωράμε σε προτάσεις προσαρμογής σε μια πραγματικότητα που μόνο θλιβερή μπορεί να χαρακτηριστεί και οδηγεί στη σπατάλη ανθρωπίνων δυνατοτήτων.
Με την ευκαιρία, επειδή η εμπειρία μας δεν εξαντλείται στην Ε.Ε., μάλιστα δε το να έχει δουλέψει κανείς σε όλων των ειδών τα σχολεία, του επιτρέπει να δει ότι στην Ε.Ε. εκδηλώνονται παθογένειες και τάσεις, οι οποίες υποβόσκουν στα άλλα σχολεία, θα θέλαμε να επισημάνουμε τα παρακάτω.
Το μάθημα των Μαθηματικών είναι πια με δυσκολία ανεκτό από τους μαθητές. Μόνον άλλες προσδοκίες τους αναγκάζουν να ασχοληθούν, με αμφίβολα τελικά αποτελέσματα στην νοητική τους συγκρότηση.
Η δεύτερη επισήμανση έχει να κάνει με τη σύγχυση των τριών διακριτών λειτουργιών που καλούνται να επιτελέσουν τα μαθηματικά με αποτέλεσμα να προκύπτει μάθημα χωρίς χαρακτήρα, στο οποίο κυριαρχεί η επιφανειακή τεχνική χωρίς ουσιαστική κατανόηση. Οι τρεις αυτές λειτουργίες θεωρούμε ότι είναι: Η υποβοήθηση του ανθρώπου στη καθημερινή ζωή όταν έχει να κάνει με το χειρισμό ποσοτήτων. Αυτή τη λειτουργία θα έπρεπε να υπηρετεί η υποχρεωτική παιδεία. Αν αυτή θα έπρεπε να δημιουργεί βάσεις για την παραπέρα ενασχόληση με τα Μαθηματικά αυτό δεν θα έπρεπε να γίνεται μέσω ύλης που δείχνει “ξεκάρφωτη”, αλλά μέσω της χρησιμοποιούμενης γλώσσας. Η δεύτερη λειτουργία είναι υποστήριξη άλλων ανθρώπινων δραστηριοτήτων όπως η τεχνική και μερικές επιστήμες. Δηλαδή τα Μαθηματικά ως εργαλείο. Αυτό το στόχο θα έπρεπε να υπηρετεί το μάθημα της κατεύθυνσης ή το προσαρμοσμένο στην επαγγελματική προοπτική μάθημα το οποίο θα έπρεπε να είναι απαιτητικό σε τεχνική επάρκεια.
Η τρίτη αλλά κατά τη γνώμη μας σπουδαιότερη λειτουργία που επιτελούν τα Μαθηματικά είναι η μελέτη των κανόνων της ανθρώπινης σκέψης τουλάχιστον όταν αυτή συναντάται με τον φυσικό κόσμο. Δεν είναι δυνατόν την εποχή της πληροφορικής επανάστασης, η οποία στηρίζεται ακριβώς στη μελέτη των κανόνων της σκέψης, να έχει υποχωρήσει το μάθημα των Μαθηματικών στην λογιστική πλευρά του. Αυτή την τρίτη λειτουργία θα έπρεπε να υπηρετεί το μάθημα των Μαθηματικών γενικής παιδείας του Λυκείου. Ένα μάθημα τεχνικά απλό αλλά αυστηρής συγκρότησης. Ένα μάθημα που θα μπορούσε ίσως να αποτελεί μέρος ενός γενικότερου μαθήματος Φυσικής και Μαθηματικών ανάλογων στοχεύσεων.
.
Συμπλήρωση Μαίου ’09
Το παραπάνω κείμενο, από την ημέρα κιόλας που αναρτήθηκε, θεωρούσα ότι είναι ανεπαρκές, ότι δεν αντιπροσωπεύει τον προβληματισμό μου. Συντάχθηκε με στόχο να αποτελέσει απόφαση του συλλόγου του σχολείου, με όποιους περιορισμούς αυτό συνεπάγεται. Ούτε απόφαση ελήφθη, ούτε συζήτηση έγινε. Ούτε πρόκειται να γίνει. Η εκπαιδευτική κοινότητα δεν βρίσκει ακόμα τους λόγους για να σπαταλήσει δυνάμεις σε τέτοιες δραστηριότητες. Ίσως γιατί οι συνάδελφοι δεν μπορούν να δουν μια αποτελεσματική διαδικασία που θα έδινε καρπούς. Δεν τους αδικώ. Συμπληρώνω έτσι σήμερα με κάποια στοιχεία που δεν θα μπορούσαν να έχουν ενταχθεί σε μια τέτοια συζήτηση.
Και κάτι ακόμα. Χωρίς τη σημερινή συμπλήρωση το κείμενο της εισήγησης είναι ουσιωδώς λανθασμένο.
Για τη διδασκαλία των Μαθηματικών
Ας το πούμε κατευθείαν.
Αυτό που κυριαρχεί σήμερα στη διδασκαλία των Μαθηματικών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης είναι το ‘πως κάνουμε κάτι’ έναντι του ‘τι είναι’.
Οι αιτίες είναι δύο. Η ουσιαστική, ότι αυτός ο τρόπος κυριαρχεί παντού. Είναι θεμέλιο της σημερινής μας σχέσης με τον κόσμο. Ο εκπαιδευτικός μηχανισμός εμπεδώνει βαθύτατα αυτόν τον τρόπο. Εδώ ερχόμαστε στη δεύτερη αιτία που είναι μεν πιο τεχνική αλλά συγχρόνως είναι η προϋπόθεση αυτής της λειτουργίας του εκπαιδευτικού μηχανισμού. Ζητάμε από τους μαθητές πολύ νωρίς πράγματα για τα οποία δεν είναι έτοιμοι. Η φυσική τους αντίδραση, δεδομένου ότι στο βάθος πάντοτε υπάρχει η απειλή της απόρριψης, είναι να ζητήσουν οδηγίες για το πώς να το κάνουν ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνουν.
Ο δάσκαλος έχοντας και ο ίδιος περάσει από την ίδια διαδικασία εύκολα κυλάει σ’ αυτή τη λύση. Ακόμα και να θέλει, ακόμα και να ξέρει, να οδηγήσει στην κατανόηση, περιορίζεται τόσο πολύ από τη δομή του συστήματος, από τα βιβλία, από τις ήδη εμπεδωμένες συνήθειες των μαθητών, που δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Καταλήγει συνένοχος στην αναπαραγωγή του χυδαίου πρακτικού πνεύματος που διαπερνάει όλες τις εκδηλώσεις της κοινωνικής μας ζωής.
Ο τρόπος δουλειάς ενόψει εισαγωγικών εξετάσεων δεν διαφέρει σε τίποτα από τον τρόπο που χτίζουμε, από τον τρόπο που μετά έρχεται ο υδραυλικός και σκάβει στους τοίχους, από τον τρόπο που οι πεθαμενατζήδες χειρίζονται τα σώματα των νεκρών μας. Μια κοινωνία απνευμάτιστη χωρίς αισθητικά, χωρίς ηθικά κριτήρια. Αγράμματοι φροντιστάδες συντάσσουν τα αναλυτικά προγράμματα και κατασκευάζουν τα ‘διδακτικά’ εγχειρίδια.
Ένα παράδειγμα. Τα παιδιά στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού καλούνται να μάθουν την έννοια του κλάσματος, να κάνουν πράξεις και να συγκρίνουν κλάσματα. Μεσολαβούν τρία χρόνια στο Γυμνάσιο όπου υποτίθεται γίνεται δουλειά, ξανά και ξανά στα ίδια θέματα. Και έρχεται η ώρα που παραλαμβάνεις τους μαθητές στην πρώτη τάξη του Λυκείου. Και παραλαμβάνεις χάος. Στην καλύτερη περίπτωση, κάποια σπασικλάκια, που η μαμά τους, με διάφορους τρόπους, τα ανάγκασε να τρώνε όλο τους το φαγητό, να πλένουν τα δόντια τους, να κόβουν τα νύχια τους, και γενικώς να υπακούουν σε διάφορα υγιεινά παραγγέλματα, χωρίς στη ουσία να έχουν καταλάβει τίποτα και ακόμα χειρότερα, έχοντας μάθει να σκέφτονται εντελώς στραβά. Μετά τις πρώτες αψιμαχίες όλοι μαζί παίρνουμε το δρόμο του ρεαλισμού.
Γιατί όμως δεν έμαθαν οι μαθητές τα κλάσματα; Γιατί κάποιοι γελοίοι δεν ξέρουν τι είναι κλάσμα, δεν έχουν ιδέα για τους μηχανισμούς της ανθρώπινης νόησης και όμως επιμένουν ότι έχουν αρμοδιότητα να φτιάχνουν προγράμματα. Γιατί η αρμοδιότητα είναι έννοια τυπική, προκύπτει από την υπογραφή ενός εξίσου άσχετου υπουργού και όχι από το κύρος που έχει κατακτήσει κανένας στην πνευματική αρένα. Έχει χορταριάσει αυτή η αρένα.
Κάτω από τη έννοια του κλασματικού αριθμού κρύβεται η έννοια της κλάσης ισοδυναμίας. Ότι και να κάνεις, όπως και να την μεταφράσεις, την έννοια δεν μπορείς να την αποφύγεις. Ρωτάω λοιπόν. Έχουν επίγνωση οι αρμόδιοι; Θεωρούν ότι οι μαθητές του δημοτικού είναι έτοιμοι να αναμετρηθούν με αυτό τον τρόπο σκέψης και να τον κατακτήσουν; Μέσα από ποιες γνωστικές εμπειρίες έχουν προετοιμαστεί;
Η πιθανή απάντηση, ότι δεν μιλάμε για κλάσεις ισοδυναμίας στο δημοτικό είναι τουλάχιστον βλακώδης. Φυσικά και μιλάμε, μεταμφιεσμένα. Το ότι δεν το ξέρουμε είναι ακόμα χειρότερο. Υπάρχει φυσικά και η άλλη βλακώδης απάντηση ότι, πρόκειται για μια πρώτη επαφή, και αργότερα…..Μα ακριβώς εκεί, στην πρώτη επαφή γίνεται το κακό. Σήμερα αν θέλει κανείς να δουλέψει τίμια με τα παιδιά που έρχονται στο Λύκειο, πρέπει να αφιερώσει ολόκληρη την πρώτη χρονιά στο να ακυρώσει όλες τις άθλιες εγγραφές που έχουν γίνει στο μυαλό των μαθητών.
‘Εγγραφές στο μυαλό. Νάτο. Αυτό είναι το πρόβλημα. Να σκέφτεται κανένας με όρους εγγραφών. Μα δεν δουλεύει έτσι η ανθρώπινη νόηση.
Συμφωνούμε, θα φωνάξουν οι σύγχρονοι παιδοβοσκοί. Την γνώση θα την ανακαλύψουν τα πρόβατα αν τα οδηγήσουμε στο κατάλληλο λιβάδι όπου αποβραδίς την έχουμε ρίξει ανάμεσα στα χόρτα.
Όχι. Η γνώση δεν κατακτιέται με κόλπα. Είναι πόλεμος, αιματηρή υπόθεση. Το ζήτημα είναι γιατί μπαίνει κανείς σε αυτόν τον πόλεμο.
Μπαίνω σ’ αυτό τον πόλεμο, ως δάσκαλος, γιατί μαθαίνω ο ίδιος και αυτό μου αρέσει.
Μπαίνω σ’ αυτόν τον πόλεμο για να αποσπάσω όσο γίνεται περισσότερους από τον στρατό των γελοίων, για να έχω ανθρώπους με τους οποίους να μπορώ να συζητάω, να μην πέφτω συνέχεια πάνω σε γελοίους.
Χρειάζομαι γνώση για να δώσω τη μάχη.
Τι είναι αυτό που διδάσκω.
Πως συγκροτείται η ανθρώπινη νόηση.
(κι ας μην ξεχνάμε ποτέ, παρ' όλο που δεν μπορούμε να τα αποφύγουμε, τα Μαθηματικά λένε ψέματα, είναι το πάγωμα της νόησης η οποία στην πραγματικότητα πάλλεται)
Δευτέρα 2 Φεβρουαρίου 2009
Σπουδές στα ΕΠΑ.Λ., - Προτάσεις για αλλαγές
Σχόλιο διεγράφη. Αυτή η ανάρτηση αφαιρέθηκε από το συγγραφέα. Eπειδή μερικές συζητήσεις ίσως έχουν την παραπάνω τύχη, θα αναδημοσιεύω ότι νομίζω πως αξίζει να μείνει, όχι γιατί είναι πάντα τέλειο και ολοκληρωμένο, αλλά κυρίως γιατί είναι προϊόν γόνιμου προβληματισμού.
ΑΠΟ: http://epalanoliosion.blogspot.com/
"Προτάσεις για αλλαγές, βελτιώσεις και τροποποιήσεις στα φιλολογικά μαθήματα του ΕΠΑΛ"
Μετά την έναρξη της τρέχουσας σχολικής χρονιάς, έχει ολοκληρωθεί η σε πρώτη φάση λειτουργία του νέου θεσμού του ΕΠΑΛ και στις τρεις τάξεις του λυκείου αυτού. Αναφερόμαστε σε πρώτη φάση για να τονίσουμε ότι υπάρχουν πολλά για να γίνουν ακόμη ώστε ο θεσμός αυτός να λειτουργεί ομαλά, ουσιαστικά κι εποικοδομητικά.Καταρχήν, δεν έχει αξιολογηθεί η περίεργη και δυσεξήγητη προσθαφαίρεση ειδικοτήτων μεταξύ ΕΠΑΛ κι ΕΠΑΣ, καθώς και η αποτελεσματικότητα της αυξομείωσης των ωρών των μαθημάτων γενικής παιδείας σε ΕΠΑΛ κι ΕΠΑΣ αντίστοιχα.Και πολύ περισσότερο οφείλουμε να μελετήσουμε την αξία και τον ουσιαστικό ρόλο των αναλυτικών προγραμμάτων και της διδασκόμενης ύλης των μαθημάτων, έτσι όπως διαμορφώνονται τώρα που και οι τρεις τάξεις λειτουργούν στο σύστημα ΕΠΑΛ. Εππλέον, είναι ανάγκη να εξετάσουμε με ειλικρίνεια την αποτελεσματικότητα αυτού του διδακτικού σχεδιασμού σε ό,τι αφορά τη βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου των μαθητών και να προχωρήσουμε στις απαραίτητες διορθώσεις με τόλμη και φαντασία, δίχως δογματισμούς, φόβο και πάθος.Θα ακολουθήσουν, σε σύντομο χρόνο, ορισμένες προτάσεις, όπως διατυπώθηκαν, αδρομερώς από τους φιλολόγους του δικού μας ΕΠΑΛ, σε μια πρώτη αποτίμηση των μαθημάτων μας στο νέο αυτό σχολείο. ΧΚΤ
αναρτήθηκε από Επαγγελματικό Λύκειο Άνω Λιοσίων στις 9:14 πμ την 12 Φεβ 2009
Ο/Η ΖΟΥΚΥΔΙΔΗΣ είπε...
Η μέχρι τώρα πορεία των φιλολογικών μαθημάτων στο ΕΠΑΛ μάλλον δεν χρειάζεται και τα πειστήρια των πρώτων πανελληνίων εξετάσεων για να πιστοποιήσει το λάθος σχεδιασμό.Η μεταφορά βιβλίων και ύλης από το Ενιαίο στο ΕΠΑΛ με το πρόσχημα της εξίσωσης των δύο σχολείων και της συμμετοχής των μαθητών της επαγγελματικής εκπαίδευσης στις εξετάσεις για τα ΑΕΙ είναι ένα ευφάνταστο θεωρητικό κατασκεύασμα που στερείται πραγματισμού.Είναι δε τόσο ευφάνταστο που σε τρομάζουν οι αρχικοί ευγενικοί στόχοι του.Η αλήθεια όμως βρίσκεται αλλού.Οι μαθητές των ΕΠΑΛ προέρχονται από γυμνάσια που τους έκριναν ως κακούς μαθητές.Όσο κι αν καλλιεργούμε την πίστη ότι στην επαγγελματική εκπαίδευση μπορούν να διαγράψουν το «κακό» τους παρελθόν και να κάνουν νέα αρχή,τις περισσότερες φορές δεν είναι εφικτό.Κι αυτό γιατί ένα μέρος των μαθητών έρχεται για ευνοϊκότερη μεταχείρηση από τους καθηγητές σε σχέση με το Ενιαίο άρα η θέληση για μάθηση δεν υφίσταται .Η μάθηση υποκαθίσταται από τον ωφελισμό.Επιπλέον το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών κουβαλά μαζί με την ταμπέλα του ανεπαρκούς μαθητή για το Ενιαίο και ένα πλήθος γνωστικών κενών.Η ύλη και τα βιβλία του Ενιαίου συνταχθηκαν για να εξυπηρετήσουν άλλες ανάγκες και απευθύνονται σε μαθητές που διαθέτουν κάποιες βάσεις . Στο ΕΠΑΛ όμως ποιές ανάγκες εξυπηρετούν και σε ποιούς μαθητές απευθύνονται;:Θα παραμείνω προς το παρόν σε γενικές προτάσεις • Η επαγγελματική /τεχνική εκπαίδευση πρέπει να αυτονομηθεί σε σχέση με το γυμνάσιο.Η ύλη των μαθημάτωνδεν πρέπει να θεωρείται φυσική συνέχεια της ύλης του γυμνασίου.Οι βασικές αρχές των τριών τάξεων του γυμνασίου πρέπει να επαναλαμβάνονται με κάποιες προσθήκες .• Η αναμόρφωση του προγράμματος δεν πρέπει να γίνει ξεχωριστά ανά μάθημα.Πρέπει να υπάρχει στα γενικά μαθήματα μια κοινή φιλοσοφία ως προς τους γενικούς στόχους και την επίτευξη τους(μαθηματικά,φιλολογικά,φυσική,κ.α.)• Να περιοριστεί ο όγκος της ύλης ο οποίος δεν αφήνει κανένα περιθώριο για εμπέδωση .Η ύλη να διαμορφωθεί με γνώμονα την καλλιέργεια της αναλυτικής και συνθετικής σκέψης του μαθητή.Εαν υπάρχει κάποια ευαισθησία για την τεχνική εκπαίδευση αυτή πρέπει να φάνει στον τρόπο που προσπαθούμε να ετοιμάσουμε καινοτόμους και ευρηματικούς επαγγελματίες.• Να υπάρξουν σαφείς οδηγίες και βοηθητικό υλικό προς τους εκπαιδευτικούς Με ειδικότερες προτάσεις στη συνέχεια...........................................
17 Φεβρουάριος 2009 12:10 πμ
Ο/Η ΖΟΥΚΥΔΙΔΗΣ είπε...
«ΣΟΦΟΙ ΠΑΙΔΟΛΕΤΗΡΕΣ»Μια ακόμα συνεισφορά στη μόρφωση και διάπλαση των ΕλληνοπαίδωνΑρχικά ήταν μια φήμη και με τις φήμες δεν πτοούμε εύκολα.Μετά ήρθε η βεβαιότητα:Στο μάθημα της Έκθεσης αφαιρούνται 10 μονάδες από την παραγωγή λόγου και προστίθενται στις γλωσσικές ασκήσεις – θεωρία του βιβλίου.Είναι πέραν πάσης αξιολόγησης η κίνηση αυτή.Προσπαθώ να φανταστώ τα επιχειρήματα τους.Να γίνεται έτσι πιο αντικειμενική η βαθμολόγηση; Γνωρίζουν ότι οι αποκλίσεις οφείλονται κυρίως στην παραγωγή λόγου;Θα πάψουν έτσι να αδικούνται οι μαθητές;Φαιδρή φενάκη!Το άγχος των εξ Εσπερίας ορμωμένων σοφών για θετικοποίηση –αντικειμενικοποίηση των ανθρωπιστικών μαθημάτων δε με αφορά.Δεν ενδύεσαι το μανδύα της επιστημονικής εγκυρότητας όταν χρησιμοποιείς μαθηματικά πρότυπα για να αξιολογήσης την ενάργεια της σκέψης ,τη σαφήνεια στην έκφραση ενός νέου ανθρώπου.Μήπως είναι όμως πιο ταπεινά τα κίνητρα;Μήπως όλη αυτή η σπουδή στο συγκεκριμένο θέμα είναι ένας λανθάνων λαϊκισμός; Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις στη χώρα αυτή απορρίπτουν μετά βδελυγμίας το «δύσκολο».Αυτό που μπορεί να κάνει τα παιδιά καλύτερα ,να τους δώσει και όπλα να μπορούν να αμφισβητούν ακόμα και τον δάσκαλο.Η συνταγή είναι μάλλον γνωστή για κάθε μελλοντική μεταρρύθμιση: Διευκόλυνση-αντικειμενικοποίηση της βαθμολογίας για να είμαστε σίγουροι ότι τα παιδιά μας καλώς μπήκαν στο πανεπιστήμιο.Μοιραία όμως η ευκολία οδηγεί στις εύκολες σκέψεις και η αντικειμενικοποίση σε αντικειμενικοποιημένα μυαλά.Τέτοια παιδιά θέλουμε;Υ.Γ.Όταν να ανακοινωθούν τα πρώτα αποτελέσματα των πανελληνίων στην Έκθεση πάλι θα υπάρχουν αποκλίσεις και πάλι θα καταρρεύσει αυτό το ευκαιριακό ,λαϊκής κατανάλωσης τέχνασμα.Ελπίζω να το θυμάται κανείς.........
17 Φεβρουάριος 2009 1:38 μμ
Ο/Η Γιώργος Στάμος είπε...
Με αφορμή τα σημαντικά και χρήσιμα σχόλια του συναδέλφου μου Ζουκιδίδη για τα προγράμματα σπουδών θα παραθέσω στην κρίση σας λίγες σκέψεις ως συμβολή στο διάλογο. Ίσως τα Γυμνάσια δεν έκριναν τους μαθητές των ΕΠΑΛ ως κακούς μαθητές, αλλά πιο σωστά δεν τους βοήθησαν να γίνουν καλύτεροι αφού απέτυχαν στο να τους καλλιεργήσουν εσωτερικά κίνητρα μάθησης. Ας μην καταλογίζουμε λοιπόν αποκλειστικά στους μαθητές αυτούς ταπεινά ωφελιμιστικά κίνητρα. Εξάλλου δεν έχει τόση σημασία το κίνητρο που ωθεί το μαθητή στην Επαγγελματική Εκπαίδευση, γιατί στην εφηβεία η αναζήτηση μιας διευκολυντικής οδού για τη διέξοδο από τη σωρεία εξωεκπαιδευτικών προβλημάτων είναι εντελώς φυσιολογικό φαινόμενο και ο μαθητής πρέπει να είναι αποδεκτός από την εκπαιδευτική κοινότητα όπως είναι, άνευ όρων, τότε μόνο μπορεί να βοηθηθεί. Συνήθως εξ’ άλλου οι γονείς είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του είδους του Λυκείου για τα παιδιά τους (ευθέως ανάλογο με τις ταξικές τους καταβολές), όπως και οι ίδιοι έχουν μεγάλη ευθύνη για την πορεία του παιδιού τους στο χρόνο μέχρι τότε, βλέποντας σ’ αυτό τις δικές τους δυνάμεις, αδυναμίες, απωθημένα και προσδοκίες. Άρα παραλαμβάνουμε στο σημερινό Επαγγελματικό Λύκειο ένα μαθητή ευάλωτο στις διευκολυντικές παγίδες, άρα αυτός γίνεται εύκολη λεία των «σύγχρονων» κοινωνικών θεσμών. Γι αυτό θα βγει ατελής επαγγελματίας με παρωχημένες γνώσεις και θα δυσκολευτεί να κερδίσει κάποτε επαγγελματική και προσωπική ικανοποίηση από τη δουλειά του. Όμως ίσως αυτός είναι και τυχερός σε ένα βαθμό σε σχέση με το μέσο μαθητή του σημερινού Γενικού Λυκείου, γιατί αυτός δεν θα χτυπηθεί σαν χταπόδι στο μόλο για να κερδίσει την ανεργία του ή την επιλογή ενός επαγγέλματος που σιχαίνεται, την όψιμη απογοήτευσή του, την καταδίκη της εφηβείας του (θυσία στο βωμό των πανελλαδικών) και την άμεση ενηλικίωσή του. Τι να διαλέξω λοιπόν για ένα μαθητή 15 χρονών; Να βοηθήσω στη συνέχιση της απαξίωσής του, επικαλούμενος μια δήθεν «νοητική απόκλιση» και να τον «βοηθάω» να συνειδητοποιήσει την ανεπάρκειά του μειώνοντας στο μηδέν τις προσδοκίες μου και να του δωρίζω βαθμούς και παρουσίες ή να βοηθήσω στην καταδίκη της εφηβείας του με αποδοχή μιας ψευδεπίγραφης «καλής επίδοσης» και καλλιεργώντας υπερβολικές προσδοκίες που στην πλειοψηφία θα αποδειχθούν ανέφικτες και θα οδηγήσουν σε ψυχολογικά αδιέξοδα λόγω εκπαιδευτικών και επαγγελματικών αποτυχιών; Και οι δυο παραπάνω επιλογές σήμερα είναι ατελείς και με αφήνουν αδιάφορο. Αρνούμαι το διαχωρισμό. Σίγουρα υπάρχουν λίγα (στατιστικά και ιατρικά αποδειγμένο) παιδιά μας που χρειάζονται ειδική εκπαιδευτική μεταχείριση και στήριξη. Αλλά ο διαχωρισμός των μαθητών σε παιδιά Λυκείων, παιδιά των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ, με σχεδόν ευθεία παραπομπή στις νοητικές τους ικανότητες (έστω όχι γενετικά αλλά κοινωνικά, ταξικά, οικονομικά διαμορφωμένες), δεν μπορώ να δεχτώ ότι επιτρέπεται να είναι τόσο καθοριστικός, ώστε ΔΕΚΑΔΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ από αυτά να αποκλείονται από την μόρφωση και να υφίστανται τις συνέπειες της υποτίμησής μας και των ισχνών προσδοκιών μας. Θα ήθελα να αμβλυνθούν οι διαφορές μεταξύ των παραπάνω τριών τύπων σχολείων. Μάλλον θα πρέπει να θεσμοθετηθεί ΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ, με πολλαπλούς δρόμους μέσα σ’ αυτό που να ξεκινούν στη Β’ Λυκείου, αλλά μέσα σε ένα σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας μηχανισμών συμβουλευτικής υποστήριξης και επαγγελματικού προσανατολισμού, όπου πρώτο λόγο θα έχει η Γενική Παιδεία και δεύτερο η αδρή και όχι αυστηρά καθορισμένη επαγγελματική εξειδίκευση (σε Τομείς και όχι ειδικότητες) με πολλά περιθώρια οριζόντιων μετακινήσεων και χωρίς αποκλεισμούς ως προς τις κατευθύνσεις σπουδών μετά το Λύκειο για να υπάρχουν πολλά περιθώρια διόρθωσης λαθών. Θα εξειδικεύσω μια πρόταση ίσως σύντομα… Έτσι στο σχολείο αυτό, όλοι οι μαθητές θα αναπτύσσονται με βάση την αποδοχή της ανομοιογένειάς τους (και χωρίς να φορούν ταμπέλες) που θα είναι πια πλεονέκτημα αφού θα οδηγούνται στην κατεύθυνση που επιθυμούν και που ταυτόχρονα όμως θα πληρούν τα απαιτούμενα για την κατεύθυνση αυτή αντικειμενικά προσόντα. Και μετά το Λύκειο να περιλαμβάνει ο χάρτης τα αναγκαία και όχι θνησιγενή τμήματα ΑΕΙ / ΤΕΙ (ακυρώνω εγκαίρως το μύθο για την ελεύθερη πρόσβαση που συνδυάζεται αυτόματα, και χωρίς με ειλικρίνεια να ομολογείται, σε εκατοντάδες απαξιωμένα Πανεπιστημιακά Τμήματα και την παγίδευση δημιουργικών χρόνων των νέων ανθρώπων στην όχι χωρίς συνέπειες αδράνεια), καθώς και δομές μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενός αλλά και περισσοτέρων αν χρειάζεται ετών (ειδικά στην περίπτωση αλλαγής επαγγελματικών επιλογών από τους Τομείς που επιλέχτηκαν στο Λύκειο) για την επαγγελματική εξειδίκευση και λήψη ενός πλήρους και επαρκούς (νομικά και γνωστικά) επαγγελματικού τίτλου με αντίκρισμα όχι μόνο στην αγορά εργασίας αλλά και στην ψυχική ηρεμία και προσωπική ικανοποίηση των σπουδαστών. Πως δεχόμαστε σήμερα να δηλώνει ένας μαθητής 50 σχολές ΑΕΙ/ΤΕΙ ώστε απλώς να γίνεται σύντομα ένας αποτυχημένος «επιτυχών» π.χ. στην 40η σχολή «προτίμησής του»; Και η πολυσυζητημένη βάση του 10; Μάλλον δεν φταίει για την αποτυχία του συστήματος. Κάποιες αριθμητικές αξιολογήσεις ας μείνουν εσαεί για να μην δούμε στο μέλλον να διδάσκουν τα παιδιά μας καθηγητές ή να μας νοσηλεύουν γιατροί ή να χτίζουν τα σπίτια μας μηχανικοί, που μπήκαν στο Πανεπιστήμιο με 05 και που δεν ήξεραν να γράψουν το όνομά τους (και ας μη έφταιγαν αυτοί). Όσο για την ύλη και τα Α.Π., ας διδάσκονται όλοι οι μαθητές την ίδια ύλη για κάποιο μάθημα Γενικής Παιδείας για παράδειγμα, οι απαιτήσεις όμως του σχολείου από αυτό θα πρέπει να διαφέρουν κατά ομάδες μαθητών και να συνάδουν με τις επιλογές κατεύθυνσης του καθενός, ώστε η ενασχόλησή τους να είναι τόση ώστε είτε να προωθεί τους στόχους τους στην εκπαιδευτική κατεύθυνση που διάλεξαν είτε απλώς να αφήνει ένα ελάχιστο αλλά διακριτό και απαραίτητο «μορφωτικό αποτύπωμα». Ας μάθουν λοιπόν για την Αντιγόνη και το Σωκράτη (μιας και μιλήσαμε για ήρωες) ή ας εμπλακούν σε κάπως ακαταλαβίστικες μαθηματικές αλληλουχίες και οι υποψήφιοι-ες ηλεκτρολόγοι, κομμωτές-τριες και υδραυλικοί, έστω και σαν μαθησιακές εμπειρίες που βιαστικά θα σταλούν στο ασυνείδητο, αλλά ίσως αυτές οι καταγραφές αργότερα να είναι καθοριστικές κινητήριες δυνάμεις για την κοινωνική τους παρουσία, ενώ αν ποτέ δεν καταγραφούν θα έχουμε ίσως ανθρώπους ρηχούς, εντολοδόχους με μηχανιστική συμπεριφορά. Ας μάθουν όμως ΟΛΟΙ οπωσδήποτε για την προστασία του Περιβάλλοντος και της ψυχικής και σωματικής τους Υγείας με αντίστοιχες μαθησιακές δραστηριότητες μέσα στα ωρολόγια προγράμματα. Ας μάθουν επίσης ΟΛΟΙ να εκφράζονται γραπτά και προφορικά ξαναφέρνοντας την «Έκθεση ιδεών» στο προσκήνιο (μπροστά - μπροστά) σε όλες τις βαθμίδες σαν αυτόνομη μαθητική ενεργό δραστηριότητα. Και τα Α.Π. ας αναμορφωθούν και ας «ανοίξουν», αλλά επειδή πολλές ελπίδες δεν έχω για την ευελιξία τους, ας βασιστούμε στις δικές μας ιδέες και ας είμαστε γνήσιοι στην τάξη και ας ασκηθούμε στην ενσυναίσθηση για να κάνουμε το μάθημα καλύτερο και αποδοτικότερο. Ας κάνουμε και λάθη, έτσι κι αλλιώς τώρα τα κάνουμε με βάση επίσημους υπηρεσιακούς οδηγούς λαθών (Α.Π., εγκύκλιοι, νόμοι, στερεότυπα) που είναι χειρότεροι γιατί έχουν πανελλαδικής εμβέλειας αντίκτυπο. Αντιγράφω συμφωνώντας «Να περιοριστεί ο όγκος της ύλης ο οποίος δεν αφήνει κανένα περιθώριο για εμπέδωση. Η ύλη να διαμορφωθεί με γνώμονα την καλλιέργεια της αναλυτικής και συνθετικής σκέψης του μαθητή» και παραφράζω «Η ύλη των μαθημάτων ΠΡΕΠΕΙ να θεωρείται φυσική συνέχεια της ύλης του Γυμνασίου και του Δημοτικού» για ΟΛΟΥΣ τους μαθητές του μεταγυμνασιακού σχολείου. Γιατί θέλουμε να μπορεί να είναι έτσι και πρέπει να βοηθήσουν και οι προλυκειακές βαθμίδες. Και πρέπει η μείωση να είναι ποσοτική (στην ύλη) αλλά όχι ποιοτική (στο είδος μαθημάτων), γιατί ήδη η πολιτεία για παράδειγμα στις ΕΠΑ.Σ. όχι απλώς μείωσε την ύλη αλλά κατάργησε πολλά μαθήματα˙ και ποια διάλεξε να καταργήσει, τα μαθήματα Γενικής Παιδείας! ˙ διαχωρίζοντας τους μαθητές μας σε πατρίκιους και πληβείους με ένα ατελές και άκαιρο κριτήριο επίδοσης στα μαθήματα που το βάφτισε σαν «επαγγελματική κλίση για ορισμένα επαγγέλματα που δεν χρειάζονται θεωρητική υποστήριξη» ;;!! Επειδή δεν μπορώ να παραστήσω τον ειδικό στη μεταρρύθμιση του Δημοτικού και του Γυμνασίου, ενώ έχω το δικαίωμα όμως να την απαιτώ γιατί βλέπω τα ίχνη του σημερινού συστήματος μέσα στην τάξη στο σχολείο μου, θα προτείνω: Να αναβάλουμε για λίγο το Ενιαίο Σχολείο που πρότεινα παραπάνω και να δώσουμε χρόνο στο Δημοτικό και Γυμνάσιο να βελτιώσουν τα προγράμματα σπουδών και αυτό να γίνει από ανθρώπους που δεν θα διστάσουν να κοιτάξουν και λίγο πίσω, αρκετά χρόνια ίσως, που τα σχολεία αυτά ήταν καλύτερα και να πάρουν ιδέες (και φόρα) για το μέλλον. Αν πάρεις ένα αδιέξοδο μονοπάτι στο δάσος, το φρόνιμο είναι να γυρίσεις προς τα πίσω σε ένα σταυροδρόμι και να πάρεις άλλο δρόμο (ακόμα και πιο δύσβατο αν χρειαστεί). Προς το παρόν ας ακολουθηθούν οι προτάσεις που παρατέθηκαν ίσως άτακτα παραπάνω για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος με προτεραιότητες τη μείωση –ποσοτικά- της ύλης σε όλους τους τύπους Λυκείων, την παροχή Γενικής Παιδείας, Περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και Αγωγής Υγείας σε όλους τους μαθητές, την ορθολογικότερη τροποποίηση των μηχανογραφικών δελτίων με στόχο τον συνειδητό περιορισμό των επιλογών με βάση τις πραγματικές συνειδητές επιδιώξεις των μαθητών και όχι την τυχοδιωκτική παραίνεση της άκριτης επιλογής έως το αριθμητικό όριο των επιτρεπομένων σχολών. Εδώ πρέπει να δοθεί έμφαση στις δραστηριότητες Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού σε όλες τις τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου (όχι απλώς Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού αλλά σύμφωνα με τις σύγχρονες εξελίξεις του θεσμού της Συμβουλευτικής Επιστήμης σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες προσωπικής συμβουλευτικής υποστήριξης των μαθητών στον αγώνα τους για αυτογνωσία και επιτυχημένη λήψη αποφάσεων. Ευχαριστώ για την υπομονή να φτάσετε μέχρι εδώ, ας επανέλθουμε όσο συχνά χρειάζεται …
21 Φεβρουάριος 2009 12:51 μμ
Ο/Η ΖΟΥΚΥΔΙΔΗΣ είπε...
Σημαντικές και εμπεριστατωμένες οι παρατηρήσεις του συναδέλφου.Θα επιμείνω όμως ......Είναι απολύτως σημαντικό να κατανοήσουμε την αδυναμία των μαθητών μας.Άλλο είναι το δικαίωμα στη γνώση και άλλο η αδυναμία τους να την προσλάβουν.Αυτή δεν απηχεί νεοδαρβινιστικές θεωρίες περί γενετικής μειονεξίας αλλά είναι αποτέλεσμα κοινωνικών και εκπαιδευτικών αδυναμιών και δυσλειτουργιών.Για το λόγο αυτό δεν πρέπει να ναρκισσευόμαστε ότι κατά μόνας μπορούμε να αλλάξουμε τη «ταμπέλα» που κουβαλά κάθε μαθητής.Ούτε πρέπει να μας γεμίζει αισιοδοξία το γέγονός ότι επιτυγχάνεται σε μια ορισμένη ομάδα μαθητών να πετύχουν κάποια μορφωτικά βήματα.Επιτέλους δεν μπορεί να βασίζεται ένα ολόκληρο τμήμα της δήμοσιας εκπαίδευσης στο φιλότιμο του κάθε εκπαιδευτικού.Και αυτό γιατί το φιλότιμο είναι υπερεκτιμημένο ώς μέσο επίτευξης στόχων και μπορεί να προκαλέσει περισσότερο κακό παρά καλό σε πολλές περιπτώσεις .Ειδικά όταν δεν συνοδεύεται και από τα κατάλληλα εργαλεία-που οφείλει κάθε κράτος να παρέχει στον εκπαιδευτικό-χρησιμοποιείται και ως άλλοθι για να επιρρίπτουμε τις ευθύνες στον «φιλότιμο».Δεν χρειάζεται συναίσθηση αλλά κεντρικός σχεδιασμός ευρείας αποδοχής σε όλες τις βαθμίδες .Μετά η συναίσθηση του εκπαιδευτικού μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμο επικουρικό εργαλείο.Οι μαθητές των ΕΠΑΛ έχουν στην πλειοψηφία τους συγκεκριμένα εξωτερικά χαρακτηριστικά.Αυτά δεν πρέπει να τα παραβλέψουμε.Αυτά και τις πηγές τους πρέπει να αντιμετωπίσουμε.Και σίγουρα όταν είναι 16 ετών έχουν ήδη διαμορφώσει ένα κώδικα αξιών μέσα στον οποίο η μόρφωση καταλαμβάνει μία από τις χαμηλότερες θέσεις.Κι αυτό γιατί από το δημοτικό και το γυμνάσιο δεν έμαθαν πώς να μαθαίνουν ! Για αυτούς η γνώση είναι μια βαρετή διαδικασία γιατί απλούστατα δεν γνωρίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού.Η εκπαίδευση δεν πρέπει να είναι «γραμμική»,περισσότερες δηλαδή γνώσεις στο λύκειο,γιατί απλούστατα δεν θα υπάρχει κανένα όφελος για τους μαθητές .Εμβάθυνση και μεταγνωστικές ικανότητες πρέπει μα είναι ο στόχος (και κοινωνικές δεξιότητες).Το δικαίωμα στη γνώση δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως πληθώρα γνώσεων αλλά ως η αυτονομία του ανθρώπου να αποκτά μόνο τους τις γνώσεις και μετά το σχολείο..........Υ.Γ. Το ένα λύκειο για όλους είναι μέσα και στις δικές μου επιλογές και σκέψεις .Χρειάζονται όμως καινούρια σχολεία (κτίρια,εργαστήρια κτλ),θα δημιουργηθούν τεράστιοι σύλλογοι με αδυναμία συνεννόησης ,γραφειοκρατικές δυσχέρειες στη λειτουργία της σχολικής μονάδας.Είναι έξω από οποιαδήποτε ,νομίζω,πολιτική επιλογή γιατί τα κριτήρια τους δεν είναι παιδαγωγικά αλλά οικονομίστικα. Ή μήπως γίνομαι υπερβολικός ;
23 Φεβρουάριος 2009 7:16 μμ
Ο/Η ΖΟΥΚΥΔΙΔΗΣ είπε...
Η αποσύνδεση της βαθμολόγησης από κάποιο μάθημα δεν είναι καινούρια ιδέα.Ήδη εφαρμόζεται μερικώς σε κάποια μαθήματα επιλογής στο Ενιαίο Λύκειο (θεατρολογία).Η βάση του σκεπτικού εδράζεται στη λογική ότι ο μαθητής απαλαγμένος από το άγχος της αξιολόγησης μπορεί να επιδοθεί με λυσιτελέστερο τρόπο στην κατάκτηση του μαθήματος .Η εμπειρία δείχνει όμως ότι ο μαθητής δεν αποδίδει τη δέουσα σημασία στο μάθημα.Δεν γνωρίζω επίσης αν υπάρχουν αντίστοιχες περιπτώσεις στο εξωτερικό ώστε να μπορώ να συνάγω συμπεράσματα από την εκεί εμπειρία.Οπότε αυτό που θα διατυπώσω για το μάθημα της έκθεσης είναι περισσότερο η αίσθηση μου για το θέμα και δηλώνω τίμια την αδυναμία μου να τεκμηριώσω την άποψη μου.Συμφωνώ ότι γενικά αυτό που λείπει από τους μαθητές μας είναι οι μεγάλες διηγήσεις.Οι οικογένεια δεν επιτελεί πια αυτό τον πολύ σημαντικό της ρόλο με αποτέλεσμα τα παιδιά να είναι αποκομμένα από μια μακρά παράδοση λόγου που αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία κτίζουμε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο.Στον αντίποδα αυτό που αποκτούν είναι μια πρώτη επαφή με κείμενα που τελικά είναι αποσπασματική.Δεν γίνεται ποτέ γνώση .Δεν άκουσαν ποτέ μια διήγηση οπότε ούτε και τα ίδια μπορούν να διηγηθούν.Η συστηματική ενασχόληση με τον λόγο ,οι μεγάλες αναγνώσεις ,η προσωπική βιωματική επαφή του καθενός μαθητή με το κείμενο και η απόδοση των σκέψεων σε γραπτό λόγο πιθανόν να φέρει το μαθητή μπροστά στο θαύμα της αποκαλύψης ενός κόσμου που ολότελα αγνοούσε .Δεν πρέπει όμως να θεωρούμε ότι προαπαιτούμενο αυτού είναι η μη αξιολόγηση του .Ο μαθητής κουβαλά μέσα του ένα ολόκληρο πολιτισμό του οποίου μέρος είναι και η διάθεση του για επιβράβευση,αυτογνωσία και τελικά υπεροχή.Αξιολόγηση θα ζητήσει ο ίδιος ο μαθητής και εμείς δεν μπορούμε να την αποφύγουμε,αν όχι αριμθητική αξιολόγηση τουλάχιστον περιφραστική.Επιπλέον με τους κοινωνικούς κώδικες που επικρατούν αξία έχει οτιδήποτε κουβαλά μέσα του κάποιο «πρακτικό» όφελος(μαθήματα που θα εξεταστούν πανελλήνια συγκεντρώνουν μια κάποια προσοχή των μαθητών).Ούτε αυτό πρέπει να παραβλέψουμε αν θέλουμε να είμαστε πραγματιστές .Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να αλλάξει μόνο από το καθηγητή για τί αυτό θα απαιτούσε έναν ιδιαίτερα χαρισματικό δάσκαλο που σίγουρα δεν είμαστε οι πάντες ,άρα δεν μπορούμε να βασίσουμε μια τόσο τολμηρή αλλαγή σε τόσο επισφαλή μέσα.Αξιολόγηση αναγκαστικά θα υπάρξει όμως αυτή δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι αντικειμενικοποιημένη αλλά τίμια.Τίμια γιατί ο κάθε φιλόλογος δεν πρέπει να κουβαλά το δικό του κόσμο όταν διαβάζει κείμενα μαθητών του.Τίμια γιατί το μέτρο δεν πρέπει να είναι το ύφος και ο εκφραστικός τρόπος του φιλολόγου ούτε ο καθωσπρεπισμός του.Η καλύτερη αξιολόγηση τελικά ενός μαθητικού κειμένου θα μπορούσε να γίνει από τους ίδιους τους μαθητές : Να διαβάζετε μια εργασία στο κοινό της τάξης και να κρίνεται η αποτελεσματικότητά του από την πειθώ ,την συγκίνηση που προκάλεσε στη τάξη,το σοκ ακόμα.Ένα απαιτητικό ακροατήριο για κείμενα αντίστοιχου διαμετρήματος πρέπει να είναι το ζητούμενο.Μια τέτοια νέα δημιουργία προκύπτει με πόνους τοκετού(αξιολόγηση) ,χωρίς πόνους ........ουδέν.
24 Φεβρουάριος 2009 1:07 πμ
Σχόλιο διεγράφη
Αυτή η ανάρτηση αφαιρέθηκε από το συγγραφέα.
24 Φεβρουάριος 2009 11:39 μμ
ΑΠΟ: http://epalanoliosion.blogspot.com/
"Προτάσεις για αλλαγές, βελτιώσεις και τροποποιήσεις στα φιλολογικά μαθήματα του ΕΠΑΛ"
Μετά την έναρξη της τρέχουσας σχολικής χρονιάς, έχει ολοκληρωθεί η σε πρώτη φάση λειτουργία του νέου θεσμού του ΕΠΑΛ και στις τρεις τάξεις του λυκείου αυτού. Αναφερόμαστε σε πρώτη φάση για να τονίσουμε ότι υπάρχουν πολλά για να γίνουν ακόμη ώστε ο θεσμός αυτός να λειτουργεί ομαλά, ουσιαστικά κι εποικοδομητικά.Καταρχήν, δεν έχει αξιολογηθεί η περίεργη και δυσεξήγητη προσθαφαίρεση ειδικοτήτων μεταξύ ΕΠΑΛ κι ΕΠΑΣ, καθώς και η αποτελεσματικότητα της αυξομείωσης των ωρών των μαθημάτων γενικής παιδείας σε ΕΠΑΛ κι ΕΠΑΣ αντίστοιχα.Και πολύ περισσότερο οφείλουμε να μελετήσουμε την αξία και τον ουσιαστικό ρόλο των αναλυτικών προγραμμάτων και της διδασκόμενης ύλης των μαθημάτων, έτσι όπως διαμορφώνονται τώρα που και οι τρεις τάξεις λειτουργούν στο σύστημα ΕΠΑΛ. Εππλέον, είναι ανάγκη να εξετάσουμε με ειλικρίνεια την αποτελεσματικότητα αυτού του διδακτικού σχεδιασμού σε ό,τι αφορά τη βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου των μαθητών και να προχωρήσουμε στις απαραίτητες διορθώσεις με τόλμη και φαντασία, δίχως δογματισμούς, φόβο και πάθος.Θα ακολουθήσουν, σε σύντομο χρόνο, ορισμένες προτάσεις, όπως διατυπώθηκαν, αδρομερώς από τους φιλολόγους του δικού μας ΕΠΑΛ, σε μια πρώτη αποτίμηση των μαθημάτων μας στο νέο αυτό σχολείο. ΧΚΤ
αναρτήθηκε από Επαγγελματικό Λύκειο Άνω Λιοσίων στις 9:14 πμ την 12 Φεβ 2009
Ο/Η ΖΟΥΚΥΔΙΔΗΣ είπε...
Η μέχρι τώρα πορεία των φιλολογικών μαθημάτων στο ΕΠΑΛ μάλλον δεν χρειάζεται και τα πειστήρια των πρώτων πανελληνίων εξετάσεων για να πιστοποιήσει το λάθος σχεδιασμό.Η μεταφορά βιβλίων και ύλης από το Ενιαίο στο ΕΠΑΛ με το πρόσχημα της εξίσωσης των δύο σχολείων και της συμμετοχής των μαθητών της επαγγελματικής εκπαίδευσης στις εξετάσεις για τα ΑΕΙ είναι ένα ευφάνταστο θεωρητικό κατασκεύασμα που στερείται πραγματισμού.Είναι δε τόσο ευφάνταστο που σε τρομάζουν οι αρχικοί ευγενικοί στόχοι του.Η αλήθεια όμως βρίσκεται αλλού.Οι μαθητές των ΕΠΑΛ προέρχονται από γυμνάσια που τους έκριναν ως κακούς μαθητές.Όσο κι αν καλλιεργούμε την πίστη ότι στην επαγγελματική εκπαίδευση μπορούν να διαγράψουν το «κακό» τους παρελθόν και να κάνουν νέα αρχή,τις περισσότερες φορές δεν είναι εφικτό.Κι αυτό γιατί ένα μέρος των μαθητών έρχεται για ευνοϊκότερη μεταχείρηση από τους καθηγητές σε σχέση με το Ενιαίο άρα η θέληση για μάθηση δεν υφίσταται .Η μάθηση υποκαθίσταται από τον ωφελισμό.Επιπλέον το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών κουβαλά μαζί με την ταμπέλα του ανεπαρκούς μαθητή για το Ενιαίο και ένα πλήθος γνωστικών κενών.Η ύλη και τα βιβλία του Ενιαίου συνταχθηκαν για να εξυπηρετήσουν άλλες ανάγκες και απευθύνονται σε μαθητές που διαθέτουν κάποιες βάσεις . Στο ΕΠΑΛ όμως ποιές ανάγκες εξυπηρετούν και σε ποιούς μαθητές απευθύνονται;:Θα παραμείνω προς το παρόν σε γενικές προτάσεις • Η επαγγελματική /τεχνική εκπαίδευση πρέπει να αυτονομηθεί σε σχέση με το γυμνάσιο.Η ύλη των μαθημάτωνδεν πρέπει να θεωρείται φυσική συνέχεια της ύλης του γυμνασίου.Οι βασικές αρχές των τριών τάξεων του γυμνασίου πρέπει να επαναλαμβάνονται με κάποιες προσθήκες .• Η αναμόρφωση του προγράμματος δεν πρέπει να γίνει ξεχωριστά ανά μάθημα.Πρέπει να υπάρχει στα γενικά μαθήματα μια κοινή φιλοσοφία ως προς τους γενικούς στόχους και την επίτευξη τους(μαθηματικά,φιλολογικά,φυσική,κ.α.)• Να περιοριστεί ο όγκος της ύλης ο οποίος δεν αφήνει κανένα περιθώριο για εμπέδωση .Η ύλη να διαμορφωθεί με γνώμονα την καλλιέργεια της αναλυτικής και συνθετικής σκέψης του μαθητή.Εαν υπάρχει κάποια ευαισθησία για την τεχνική εκπαίδευση αυτή πρέπει να φάνει στον τρόπο που προσπαθούμε να ετοιμάσουμε καινοτόμους και ευρηματικούς επαγγελματίες.• Να υπάρξουν σαφείς οδηγίες και βοηθητικό υλικό προς τους εκπαιδευτικούς Με ειδικότερες προτάσεις στη συνέχεια...........................................
17 Φεβρουάριος 2009 12:10 πμ
Ο/Η ΖΟΥΚΥΔΙΔΗΣ είπε...
«ΣΟΦΟΙ ΠΑΙΔΟΛΕΤΗΡΕΣ»Μια ακόμα συνεισφορά στη μόρφωση και διάπλαση των ΕλληνοπαίδωνΑρχικά ήταν μια φήμη και με τις φήμες δεν πτοούμε εύκολα.Μετά ήρθε η βεβαιότητα:Στο μάθημα της Έκθεσης αφαιρούνται 10 μονάδες από την παραγωγή λόγου και προστίθενται στις γλωσσικές ασκήσεις – θεωρία του βιβλίου.Είναι πέραν πάσης αξιολόγησης η κίνηση αυτή.Προσπαθώ να φανταστώ τα επιχειρήματα τους.Να γίνεται έτσι πιο αντικειμενική η βαθμολόγηση; Γνωρίζουν ότι οι αποκλίσεις οφείλονται κυρίως στην παραγωγή λόγου;Θα πάψουν έτσι να αδικούνται οι μαθητές;Φαιδρή φενάκη!Το άγχος των εξ Εσπερίας ορμωμένων σοφών για θετικοποίηση –αντικειμενικοποίηση των ανθρωπιστικών μαθημάτων δε με αφορά.Δεν ενδύεσαι το μανδύα της επιστημονικής εγκυρότητας όταν χρησιμοποιείς μαθηματικά πρότυπα για να αξιολογήσης την ενάργεια της σκέψης ,τη σαφήνεια στην έκφραση ενός νέου ανθρώπου.Μήπως είναι όμως πιο ταπεινά τα κίνητρα;Μήπως όλη αυτή η σπουδή στο συγκεκριμένο θέμα είναι ένας λανθάνων λαϊκισμός; Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις στη χώρα αυτή απορρίπτουν μετά βδελυγμίας το «δύσκολο».Αυτό που μπορεί να κάνει τα παιδιά καλύτερα ,να τους δώσει και όπλα να μπορούν να αμφισβητούν ακόμα και τον δάσκαλο.Η συνταγή είναι μάλλον γνωστή για κάθε μελλοντική μεταρρύθμιση: Διευκόλυνση-αντικειμενικοποίηση της βαθμολογίας για να είμαστε σίγουροι ότι τα παιδιά μας καλώς μπήκαν στο πανεπιστήμιο.Μοιραία όμως η ευκολία οδηγεί στις εύκολες σκέψεις και η αντικειμενικοποίση σε αντικειμενικοποιημένα μυαλά.Τέτοια παιδιά θέλουμε;Υ.Γ.Όταν να ανακοινωθούν τα πρώτα αποτελέσματα των πανελληνίων στην Έκθεση πάλι θα υπάρχουν αποκλίσεις και πάλι θα καταρρεύσει αυτό το ευκαιριακό ,λαϊκής κατανάλωσης τέχνασμα.Ελπίζω να το θυμάται κανείς.........
17 Φεβρουάριος 2009 1:38 μμ
Ο/Η Γιώργος Στάμος είπε...
Με αφορμή τα σημαντικά και χρήσιμα σχόλια του συναδέλφου μου Ζουκιδίδη για τα προγράμματα σπουδών θα παραθέσω στην κρίση σας λίγες σκέψεις ως συμβολή στο διάλογο. Ίσως τα Γυμνάσια δεν έκριναν τους μαθητές των ΕΠΑΛ ως κακούς μαθητές, αλλά πιο σωστά δεν τους βοήθησαν να γίνουν καλύτεροι αφού απέτυχαν στο να τους καλλιεργήσουν εσωτερικά κίνητρα μάθησης. Ας μην καταλογίζουμε λοιπόν αποκλειστικά στους μαθητές αυτούς ταπεινά ωφελιμιστικά κίνητρα. Εξάλλου δεν έχει τόση σημασία το κίνητρο που ωθεί το μαθητή στην Επαγγελματική Εκπαίδευση, γιατί στην εφηβεία η αναζήτηση μιας διευκολυντικής οδού για τη διέξοδο από τη σωρεία εξωεκπαιδευτικών προβλημάτων είναι εντελώς φυσιολογικό φαινόμενο και ο μαθητής πρέπει να είναι αποδεκτός από την εκπαιδευτική κοινότητα όπως είναι, άνευ όρων, τότε μόνο μπορεί να βοηθηθεί. Συνήθως εξ’ άλλου οι γονείς είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του είδους του Λυκείου για τα παιδιά τους (ευθέως ανάλογο με τις ταξικές τους καταβολές), όπως και οι ίδιοι έχουν μεγάλη ευθύνη για την πορεία του παιδιού τους στο χρόνο μέχρι τότε, βλέποντας σ’ αυτό τις δικές τους δυνάμεις, αδυναμίες, απωθημένα και προσδοκίες. Άρα παραλαμβάνουμε στο σημερινό Επαγγελματικό Λύκειο ένα μαθητή ευάλωτο στις διευκολυντικές παγίδες, άρα αυτός γίνεται εύκολη λεία των «σύγχρονων» κοινωνικών θεσμών. Γι αυτό θα βγει ατελής επαγγελματίας με παρωχημένες γνώσεις και θα δυσκολευτεί να κερδίσει κάποτε επαγγελματική και προσωπική ικανοποίηση από τη δουλειά του. Όμως ίσως αυτός είναι και τυχερός σε ένα βαθμό σε σχέση με το μέσο μαθητή του σημερινού Γενικού Λυκείου, γιατί αυτός δεν θα χτυπηθεί σαν χταπόδι στο μόλο για να κερδίσει την ανεργία του ή την επιλογή ενός επαγγέλματος που σιχαίνεται, την όψιμη απογοήτευσή του, την καταδίκη της εφηβείας του (θυσία στο βωμό των πανελλαδικών) και την άμεση ενηλικίωσή του. Τι να διαλέξω λοιπόν για ένα μαθητή 15 χρονών; Να βοηθήσω στη συνέχιση της απαξίωσής του, επικαλούμενος μια δήθεν «νοητική απόκλιση» και να τον «βοηθάω» να συνειδητοποιήσει την ανεπάρκειά του μειώνοντας στο μηδέν τις προσδοκίες μου και να του δωρίζω βαθμούς και παρουσίες ή να βοηθήσω στην καταδίκη της εφηβείας του με αποδοχή μιας ψευδεπίγραφης «καλής επίδοσης» και καλλιεργώντας υπερβολικές προσδοκίες που στην πλειοψηφία θα αποδειχθούν ανέφικτες και θα οδηγήσουν σε ψυχολογικά αδιέξοδα λόγω εκπαιδευτικών και επαγγελματικών αποτυχιών; Και οι δυο παραπάνω επιλογές σήμερα είναι ατελείς και με αφήνουν αδιάφορο. Αρνούμαι το διαχωρισμό. Σίγουρα υπάρχουν λίγα (στατιστικά και ιατρικά αποδειγμένο) παιδιά μας που χρειάζονται ειδική εκπαιδευτική μεταχείριση και στήριξη. Αλλά ο διαχωρισμός των μαθητών σε παιδιά Λυκείων, παιδιά των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ, με σχεδόν ευθεία παραπομπή στις νοητικές τους ικανότητες (έστω όχι γενετικά αλλά κοινωνικά, ταξικά, οικονομικά διαμορφωμένες), δεν μπορώ να δεχτώ ότι επιτρέπεται να είναι τόσο καθοριστικός, ώστε ΔΕΚΑΔΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ από αυτά να αποκλείονται από την μόρφωση και να υφίστανται τις συνέπειες της υποτίμησής μας και των ισχνών προσδοκιών μας. Θα ήθελα να αμβλυνθούν οι διαφορές μεταξύ των παραπάνω τριών τύπων σχολείων. Μάλλον θα πρέπει να θεσμοθετηθεί ΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ, με πολλαπλούς δρόμους μέσα σ’ αυτό που να ξεκινούν στη Β’ Λυκείου, αλλά μέσα σε ένα σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας μηχανισμών συμβουλευτικής υποστήριξης και επαγγελματικού προσανατολισμού, όπου πρώτο λόγο θα έχει η Γενική Παιδεία και δεύτερο η αδρή και όχι αυστηρά καθορισμένη επαγγελματική εξειδίκευση (σε Τομείς και όχι ειδικότητες) με πολλά περιθώρια οριζόντιων μετακινήσεων και χωρίς αποκλεισμούς ως προς τις κατευθύνσεις σπουδών μετά το Λύκειο για να υπάρχουν πολλά περιθώρια διόρθωσης λαθών. Θα εξειδικεύσω μια πρόταση ίσως σύντομα… Έτσι στο σχολείο αυτό, όλοι οι μαθητές θα αναπτύσσονται με βάση την αποδοχή της ανομοιογένειάς τους (και χωρίς να φορούν ταμπέλες) που θα είναι πια πλεονέκτημα αφού θα οδηγούνται στην κατεύθυνση που επιθυμούν και που ταυτόχρονα όμως θα πληρούν τα απαιτούμενα για την κατεύθυνση αυτή αντικειμενικά προσόντα. Και μετά το Λύκειο να περιλαμβάνει ο χάρτης τα αναγκαία και όχι θνησιγενή τμήματα ΑΕΙ / ΤΕΙ (ακυρώνω εγκαίρως το μύθο για την ελεύθερη πρόσβαση που συνδυάζεται αυτόματα, και χωρίς με ειλικρίνεια να ομολογείται, σε εκατοντάδες απαξιωμένα Πανεπιστημιακά Τμήματα και την παγίδευση δημιουργικών χρόνων των νέων ανθρώπων στην όχι χωρίς συνέπειες αδράνεια), καθώς και δομές μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενός αλλά και περισσοτέρων αν χρειάζεται ετών (ειδικά στην περίπτωση αλλαγής επαγγελματικών επιλογών από τους Τομείς που επιλέχτηκαν στο Λύκειο) για την επαγγελματική εξειδίκευση και λήψη ενός πλήρους και επαρκούς (νομικά και γνωστικά) επαγγελματικού τίτλου με αντίκρισμα όχι μόνο στην αγορά εργασίας αλλά και στην ψυχική ηρεμία και προσωπική ικανοποίηση των σπουδαστών. Πως δεχόμαστε σήμερα να δηλώνει ένας μαθητής 50 σχολές ΑΕΙ/ΤΕΙ ώστε απλώς να γίνεται σύντομα ένας αποτυχημένος «επιτυχών» π.χ. στην 40η σχολή «προτίμησής του»; Και η πολυσυζητημένη βάση του 10; Μάλλον δεν φταίει για την αποτυχία του συστήματος. Κάποιες αριθμητικές αξιολογήσεις ας μείνουν εσαεί για να μην δούμε στο μέλλον να διδάσκουν τα παιδιά μας καθηγητές ή να μας νοσηλεύουν γιατροί ή να χτίζουν τα σπίτια μας μηχανικοί, που μπήκαν στο Πανεπιστήμιο με 05 και που δεν ήξεραν να γράψουν το όνομά τους (και ας μη έφταιγαν αυτοί). Όσο για την ύλη και τα Α.Π., ας διδάσκονται όλοι οι μαθητές την ίδια ύλη για κάποιο μάθημα Γενικής Παιδείας για παράδειγμα, οι απαιτήσεις όμως του σχολείου από αυτό θα πρέπει να διαφέρουν κατά ομάδες μαθητών και να συνάδουν με τις επιλογές κατεύθυνσης του καθενός, ώστε η ενασχόλησή τους να είναι τόση ώστε είτε να προωθεί τους στόχους τους στην εκπαιδευτική κατεύθυνση που διάλεξαν είτε απλώς να αφήνει ένα ελάχιστο αλλά διακριτό και απαραίτητο «μορφωτικό αποτύπωμα». Ας μάθουν λοιπόν για την Αντιγόνη και το Σωκράτη (μιας και μιλήσαμε για ήρωες) ή ας εμπλακούν σε κάπως ακαταλαβίστικες μαθηματικές αλληλουχίες και οι υποψήφιοι-ες ηλεκτρολόγοι, κομμωτές-τριες και υδραυλικοί, έστω και σαν μαθησιακές εμπειρίες που βιαστικά θα σταλούν στο ασυνείδητο, αλλά ίσως αυτές οι καταγραφές αργότερα να είναι καθοριστικές κινητήριες δυνάμεις για την κοινωνική τους παρουσία, ενώ αν ποτέ δεν καταγραφούν θα έχουμε ίσως ανθρώπους ρηχούς, εντολοδόχους με μηχανιστική συμπεριφορά. Ας μάθουν όμως ΟΛΟΙ οπωσδήποτε για την προστασία του Περιβάλλοντος και της ψυχικής και σωματικής τους Υγείας με αντίστοιχες μαθησιακές δραστηριότητες μέσα στα ωρολόγια προγράμματα. Ας μάθουν επίσης ΟΛΟΙ να εκφράζονται γραπτά και προφορικά ξαναφέρνοντας την «Έκθεση ιδεών» στο προσκήνιο (μπροστά - μπροστά) σε όλες τις βαθμίδες σαν αυτόνομη μαθητική ενεργό δραστηριότητα. Και τα Α.Π. ας αναμορφωθούν και ας «ανοίξουν», αλλά επειδή πολλές ελπίδες δεν έχω για την ευελιξία τους, ας βασιστούμε στις δικές μας ιδέες και ας είμαστε γνήσιοι στην τάξη και ας ασκηθούμε στην ενσυναίσθηση για να κάνουμε το μάθημα καλύτερο και αποδοτικότερο. Ας κάνουμε και λάθη, έτσι κι αλλιώς τώρα τα κάνουμε με βάση επίσημους υπηρεσιακούς οδηγούς λαθών (Α.Π., εγκύκλιοι, νόμοι, στερεότυπα) που είναι χειρότεροι γιατί έχουν πανελλαδικής εμβέλειας αντίκτυπο. Αντιγράφω συμφωνώντας «Να περιοριστεί ο όγκος της ύλης ο οποίος δεν αφήνει κανένα περιθώριο για εμπέδωση. Η ύλη να διαμορφωθεί με γνώμονα την καλλιέργεια της αναλυτικής και συνθετικής σκέψης του μαθητή» και παραφράζω «Η ύλη των μαθημάτων ΠΡΕΠΕΙ να θεωρείται φυσική συνέχεια της ύλης του Γυμνασίου και του Δημοτικού» για ΟΛΟΥΣ τους μαθητές του μεταγυμνασιακού σχολείου. Γιατί θέλουμε να μπορεί να είναι έτσι και πρέπει να βοηθήσουν και οι προλυκειακές βαθμίδες. Και πρέπει η μείωση να είναι ποσοτική (στην ύλη) αλλά όχι ποιοτική (στο είδος μαθημάτων), γιατί ήδη η πολιτεία για παράδειγμα στις ΕΠΑ.Σ. όχι απλώς μείωσε την ύλη αλλά κατάργησε πολλά μαθήματα˙ και ποια διάλεξε να καταργήσει, τα μαθήματα Γενικής Παιδείας! ˙ διαχωρίζοντας τους μαθητές μας σε πατρίκιους και πληβείους με ένα ατελές και άκαιρο κριτήριο επίδοσης στα μαθήματα που το βάφτισε σαν «επαγγελματική κλίση για ορισμένα επαγγέλματα που δεν χρειάζονται θεωρητική υποστήριξη» ;;!! Επειδή δεν μπορώ να παραστήσω τον ειδικό στη μεταρρύθμιση του Δημοτικού και του Γυμνασίου, ενώ έχω το δικαίωμα όμως να την απαιτώ γιατί βλέπω τα ίχνη του σημερινού συστήματος μέσα στην τάξη στο σχολείο μου, θα προτείνω: Να αναβάλουμε για λίγο το Ενιαίο Σχολείο που πρότεινα παραπάνω και να δώσουμε χρόνο στο Δημοτικό και Γυμνάσιο να βελτιώσουν τα προγράμματα σπουδών και αυτό να γίνει από ανθρώπους που δεν θα διστάσουν να κοιτάξουν και λίγο πίσω, αρκετά χρόνια ίσως, που τα σχολεία αυτά ήταν καλύτερα και να πάρουν ιδέες (και φόρα) για το μέλλον. Αν πάρεις ένα αδιέξοδο μονοπάτι στο δάσος, το φρόνιμο είναι να γυρίσεις προς τα πίσω σε ένα σταυροδρόμι και να πάρεις άλλο δρόμο (ακόμα και πιο δύσβατο αν χρειαστεί). Προς το παρόν ας ακολουθηθούν οι προτάσεις που παρατέθηκαν ίσως άτακτα παραπάνω για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος με προτεραιότητες τη μείωση –ποσοτικά- της ύλης σε όλους τους τύπους Λυκείων, την παροχή Γενικής Παιδείας, Περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και Αγωγής Υγείας σε όλους τους μαθητές, την ορθολογικότερη τροποποίηση των μηχανογραφικών δελτίων με στόχο τον συνειδητό περιορισμό των επιλογών με βάση τις πραγματικές συνειδητές επιδιώξεις των μαθητών και όχι την τυχοδιωκτική παραίνεση της άκριτης επιλογής έως το αριθμητικό όριο των επιτρεπομένων σχολών. Εδώ πρέπει να δοθεί έμφαση στις δραστηριότητες Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού σε όλες τις τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου (όχι απλώς Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού αλλά σύμφωνα με τις σύγχρονες εξελίξεις του θεσμού της Συμβουλευτικής Επιστήμης σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες προσωπικής συμβουλευτικής υποστήριξης των μαθητών στον αγώνα τους για αυτογνωσία και επιτυχημένη λήψη αποφάσεων. Ευχαριστώ για την υπομονή να φτάσετε μέχρι εδώ, ας επανέλθουμε όσο συχνά χρειάζεται …
21 Φεβρουάριος 2009 12:51 μμ
Ο/Η ΖΟΥΚΥΔΙΔΗΣ είπε...
Σημαντικές και εμπεριστατωμένες οι παρατηρήσεις του συναδέλφου.Θα επιμείνω όμως ......Είναι απολύτως σημαντικό να κατανοήσουμε την αδυναμία των μαθητών μας.Άλλο είναι το δικαίωμα στη γνώση και άλλο η αδυναμία τους να την προσλάβουν.Αυτή δεν απηχεί νεοδαρβινιστικές θεωρίες περί γενετικής μειονεξίας αλλά είναι αποτέλεσμα κοινωνικών και εκπαιδευτικών αδυναμιών και δυσλειτουργιών.Για το λόγο αυτό δεν πρέπει να ναρκισσευόμαστε ότι κατά μόνας μπορούμε να αλλάξουμε τη «ταμπέλα» που κουβαλά κάθε μαθητής.Ούτε πρέπει να μας γεμίζει αισιοδοξία το γέγονός ότι επιτυγχάνεται σε μια ορισμένη ομάδα μαθητών να πετύχουν κάποια μορφωτικά βήματα.Επιτέλους δεν μπορεί να βασίζεται ένα ολόκληρο τμήμα της δήμοσιας εκπαίδευσης στο φιλότιμο του κάθε εκπαιδευτικού.Και αυτό γιατί το φιλότιμο είναι υπερεκτιμημένο ώς μέσο επίτευξης στόχων και μπορεί να προκαλέσει περισσότερο κακό παρά καλό σε πολλές περιπτώσεις .Ειδικά όταν δεν συνοδεύεται και από τα κατάλληλα εργαλεία-που οφείλει κάθε κράτος να παρέχει στον εκπαιδευτικό-χρησιμοποιείται και ως άλλοθι για να επιρρίπτουμε τις ευθύνες στον «φιλότιμο».Δεν χρειάζεται συναίσθηση αλλά κεντρικός σχεδιασμός ευρείας αποδοχής σε όλες τις βαθμίδες .Μετά η συναίσθηση του εκπαιδευτικού μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμο επικουρικό εργαλείο.Οι μαθητές των ΕΠΑΛ έχουν στην πλειοψηφία τους συγκεκριμένα εξωτερικά χαρακτηριστικά.Αυτά δεν πρέπει να τα παραβλέψουμε.Αυτά και τις πηγές τους πρέπει να αντιμετωπίσουμε.Και σίγουρα όταν είναι 16 ετών έχουν ήδη διαμορφώσει ένα κώδικα αξιών μέσα στον οποίο η μόρφωση καταλαμβάνει μία από τις χαμηλότερες θέσεις.Κι αυτό γιατί από το δημοτικό και το γυμνάσιο δεν έμαθαν πώς να μαθαίνουν ! Για αυτούς η γνώση είναι μια βαρετή διαδικασία γιατί απλούστατα δεν γνωρίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού.Η εκπαίδευση δεν πρέπει να είναι «γραμμική»,περισσότερες δηλαδή γνώσεις στο λύκειο,γιατί απλούστατα δεν θα υπάρχει κανένα όφελος για τους μαθητές .Εμβάθυνση και μεταγνωστικές ικανότητες πρέπει μα είναι ο στόχος (και κοινωνικές δεξιότητες).Το δικαίωμα στη γνώση δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως πληθώρα γνώσεων αλλά ως η αυτονομία του ανθρώπου να αποκτά μόνο τους τις γνώσεις και μετά το σχολείο..........Υ.Γ. Το ένα λύκειο για όλους είναι μέσα και στις δικές μου επιλογές και σκέψεις .Χρειάζονται όμως καινούρια σχολεία (κτίρια,εργαστήρια κτλ),θα δημιουργηθούν τεράστιοι σύλλογοι με αδυναμία συνεννόησης ,γραφειοκρατικές δυσχέρειες στη λειτουργία της σχολικής μονάδας.Είναι έξω από οποιαδήποτε ,νομίζω,πολιτική επιλογή γιατί τα κριτήρια τους δεν είναι παιδαγωγικά αλλά οικονομίστικα. Ή μήπως γίνομαι υπερβολικός ;
23 Φεβρουάριος 2009 7:16 μμ
Ο/Η ΖΟΥΚΥΔΙΔΗΣ είπε...
Η αποσύνδεση της βαθμολόγησης από κάποιο μάθημα δεν είναι καινούρια ιδέα.Ήδη εφαρμόζεται μερικώς σε κάποια μαθήματα επιλογής στο Ενιαίο Λύκειο (θεατρολογία).Η βάση του σκεπτικού εδράζεται στη λογική ότι ο μαθητής απαλαγμένος από το άγχος της αξιολόγησης μπορεί να επιδοθεί με λυσιτελέστερο τρόπο στην κατάκτηση του μαθήματος .Η εμπειρία δείχνει όμως ότι ο μαθητής δεν αποδίδει τη δέουσα σημασία στο μάθημα.Δεν γνωρίζω επίσης αν υπάρχουν αντίστοιχες περιπτώσεις στο εξωτερικό ώστε να μπορώ να συνάγω συμπεράσματα από την εκεί εμπειρία.Οπότε αυτό που θα διατυπώσω για το μάθημα της έκθεσης είναι περισσότερο η αίσθηση μου για το θέμα και δηλώνω τίμια την αδυναμία μου να τεκμηριώσω την άποψη μου.Συμφωνώ ότι γενικά αυτό που λείπει από τους μαθητές μας είναι οι μεγάλες διηγήσεις.Οι οικογένεια δεν επιτελεί πια αυτό τον πολύ σημαντικό της ρόλο με αποτέλεσμα τα παιδιά να είναι αποκομμένα από μια μακρά παράδοση λόγου που αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία κτίζουμε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο.Στον αντίποδα αυτό που αποκτούν είναι μια πρώτη επαφή με κείμενα που τελικά είναι αποσπασματική.Δεν γίνεται ποτέ γνώση .Δεν άκουσαν ποτέ μια διήγηση οπότε ούτε και τα ίδια μπορούν να διηγηθούν.Η συστηματική ενασχόληση με τον λόγο ,οι μεγάλες αναγνώσεις ,η προσωπική βιωματική επαφή του καθενός μαθητή με το κείμενο και η απόδοση των σκέψεων σε γραπτό λόγο πιθανόν να φέρει το μαθητή μπροστά στο θαύμα της αποκαλύψης ενός κόσμου που ολότελα αγνοούσε .Δεν πρέπει όμως να θεωρούμε ότι προαπαιτούμενο αυτού είναι η μη αξιολόγηση του .Ο μαθητής κουβαλά μέσα του ένα ολόκληρο πολιτισμό του οποίου μέρος είναι και η διάθεση του για επιβράβευση,αυτογνωσία και τελικά υπεροχή.Αξιολόγηση θα ζητήσει ο ίδιος ο μαθητής και εμείς δεν μπορούμε να την αποφύγουμε,αν όχι αριμθητική αξιολόγηση τουλάχιστον περιφραστική.Επιπλέον με τους κοινωνικούς κώδικες που επικρατούν αξία έχει οτιδήποτε κουβαλά μέσα του κάποιο «πρακτικό» όφελος(μαθήματα που θα εξεταστούν πανελλήνια συγκεντρώνουν μια κάποια προσοχή των μαθητών).Ούτε αυτό πρέπει να παραβλέψουμε αν θέλουμε να είμαστε πραγματιστές .Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να αλλάξει μόνο από το καθηγητή για τί αυτό θα απαιτούσε έναν ιδιαίτερα χαρισματικό δάσκαλο που σίγουρα δεν είμαστε οι πάντες ,άρα δεν μπορούμε να βασίσουμε μια τόσο τολμηρή αλλαγή σε τόσο επισφαλή μέσα.Αξιολόγηση αναγκαστικά θα υπάρξει όμως αυτή δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι αντικειμενικοποιημένη αλλά τίμια.Τίμια γιατί ο κάθε φιλόλογος δεν πρέπει να κουβαλά το δικό του κόσμο όταν διαβάζει κείμενα μαθητών του.Τίμια γιατί το μέτρο δεν πρέπει να είναι το ύφος και ο εκφραστικός τρόπος του φιλολόγου ούτε ο καθωσπρεπισμός του.Η καλύτερη αξιολόγηση τελικά ενός μαθητικού κειμένου θα μπορούσε να γίνει από τους ίδιους τους μαθητές : Να διαβάζετε μια εργασία στο κοινό της τάξης και να κρίνεται η αποτελεσματικότητά του από την πειθώ ,την συγκίνηση που προκάλεσε στη τάξη,το σοκ ακόμα.Ένα απαιτητικό ακροατήριο για κείμενα αντίστοιχου διαμετρήματος πρέπει να είναι το ζητούμενο.Μια τέτοια νέα δημιουργία προκύπτει με πόνους τοκετού(αξιολόγηση) ,χωρίς πόνους ........ουδέν.
24 Φεβρουάριος 2009 1:07 πμ
Σχόλιο διεγράφη
Αυτή η ανάρτηση αφαιρέθηκε από το συγγραφέα.
24 Φεβρουάριος 2009 11:39 μμ
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
