ΜΑΘΗΣΗ ΠΑΛΙ, ΤΩΡΑ. Με τετράδια και μολύβια.

Παλιότερα το σχολείο ταυτιζόταν με τη μαθησιακή διαδικασία. Τα γνωρίζετε ή και τα θυμάστε. Δάσκαλος αυθεντία, επιθεωρητής φόβος και τρόμος, μέθοδοι αυταρχικές, tabula rasa κ.λπ. κ.λπ.  Ίσως η ανάγκη για μάθηση ήταν επιτακτική, η κλασική μόρφωση χρήσιμη. Στις μέρες μας, η κοινωνική διάσταση της εκπαίδευσης έχει -σωστά- διογκωθεί και το σχολείο επιδιώκει την ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών με βάση την αρχή της ενσυναίσθησης και της αποδοχής της διαφορετικότητας και με στόχο να βοηθήσει τους μαθητές να επιλύσουν τα κοινωνικο-οικονομικά τους προβλήματα. Δυστυχώς είναι τέτοια η κοινωνική πραγματικότητα και τόσο πολλά και περίπλοκα τα προβλήματα των μαθητών που η μαθησιακή διαδικασία μπαίνει σε δεύτερη μοίρα, υποτιμάται και υποβαθμίζεται με αποτέλεσμα στρατιές μαθητών να περνάνε χρόνια ολόκληρα μέσα στα σχολεία χωρίς να κερδίζουν μαθησιακά τίποτε και να μένουν σχεδόν αναλφάβητοι. Βλέπουμε μαθητές 15-16 χρονών που ΔΕΝ ξέρουν καλά καλά να διαβάζουν και να γράφουν, ούτε να σχηματίσουν προφορικά ή γραπτά μια ολοκληρωμένη πρόταση, να αναπτύξουν μια ιδέα, ούτε βέβαια να κάνουν πολλαπλασιασμό και διαίρεση, όλα αυτά τα αναπληρώνουν φτωχά με την οθόνη ενός κινητού. Και πώς έφτασαν μέχρι την Α’ Λυκείου; Θαρρείς πως μπήκαν σε ένα κυλιόμενο διάδρομο στην Α' Δημοτικού και με ευκολία, κλωτσώντας μια μπάλα ή παίζοντας με ένα κινητό έφτασαν άκοπα στην εφηβεία, σχεδόν αγράμματοι, οπότε είναι πια πολύ αργά να διορθωθούν τα λάθη, να αναπληρωθούν τα κενά. 

Βέβαια, η σύγχρονη Παιδαγωγική αναπτύσσεται με γνώμονα την υποβοήθηση του μαθητή να "μάθει να μαθαίνει" και τη χρήση των νέων τεχνολογιών σε υπέρογκο βαθμό έτσι ώστε η τεχνολογία να απομακρύνει την ανάγκη των μαθητών ακόμη και να σκέφτονται, πόσο μάλλον να μαθαίνουν, να κατακτούν μια ελάχιστη ποσότητα βασικών γνώσεων και έτσι ώστε να υποκαθιστούν μέρος του εγκεφάλου τους κυριολεκτικά με ηλεκτρονικές συσκευές που σκέφτονται αντ' αυτών και προτείνουν λύσεις στα προβλήματά τους. Τι εκπαίδευση όμως είναι αυτή που κάνει τους ανθρώπους σιγά σιγά εξαρτώμενους (με την ιατρική έννοια της εξάρτησης!!) από μηχανήματα «σκέψης» και που ούτε τουλάχιστον καταφέρνει όπως αποδεικνύεται μέχρι τώρα να λύσει τα κοινωνικά τους προβλήματα; 

Είναι λοιπόν τόσο φυσικό και αποδεκτό για τα παιδάκια του Δημοτικού να έχουν λογαριασμούς σε FB και Twitter και να ανεβάζουν φωτογραφίες και βίντεο, έστω και αν έχουν την "πολυτέλεια" να ξέρουν να γράφουν με πληκτρολόγιο, όταν δεν ξέρουν να γράφουν με το μολύβι; 

Μήπως το Δημοτικό Σχολείο κυρίως και στη συνέχεια και οι ανώτερες δομές πρέπει να δώσουν και πάλι βαρύτητα στη ΜΑΘΗΣΗ, στη ΓΝΩΣΗ χωρίς βέβαια να υιοθετούν απηρχαιωμένες αυταρχικές μεθόδους και χωρίς να κλείνουν - όπως παλιά - τα μάτια στη διαφορετικότητα και στις κοινωνικές ανισότητες; 

ΝΑΙ. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να κοπιάσουν οι μικροί μαθητές για να ξέρουν την προπαίδεια, να κάνουν πολλαπλασιασμό και διαίρεση, να αποστηθίσουν τις βασικές χρονολογίες της ελληνικής και παγκόσμιας ιστορίας και να γράφουν με σωστή ορθογραφία μία ολοκληρωμένη πρόταση. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι αν δεν μαθαίνουν ΔΕΝ θα επιβραβεύονται αλλά θα παίρνουν χαμηλότερο βαθμό από Α!! Δεν κατακτάται  η γνώση αγαπητοί συνάδελφοι με συνεχείς επιβραβεύσεις της αμάθειας. Οι μικροί μαθητές θα πρέπει να ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΟΥΝ για να προχωρήσουν αποδοτικά στη σχολική ζωή τους!! Που σημαίνει ότι σιγά σιγά θα εξοβελισθεί από τα σχολεία μας η κουλτούρα της «ελάχιστης προσπάθειας» (ή της μηδενικής ακόμη πολλές φορές). Που σημαίνει και ότι οι μαθητές θα δοκιμάζουν διαρκώς τις δυνάμεις τους, θα ασκούν το νου τους και θα γίνονται καθημερινά ικανότεροι, εξυπνότεροι, καλύτεροι.

Αυτού του είδους η μαθησιακή τους ενδυνάμωση εξ απαλών ονύχων μαζί με την κοινωνική μέριμνα και ευαισθησία των εκπαιδευτικών θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης κατά την ανάπτυξή τους, στην απόκτηση αυτοπεποίθησης και ικανοτήτων διαχείρισης από τους ίδιους όπως μεγαλώνουν των κοινωνικών τους προβλημάτων. Και θα δούμε επιτέλους μαθητές που ενηλικιώνονται και είναι δυνατοί, ώριμοι, μορφωμένοι και ενεργοί πολίτες. Αυτό μόνο τους αξίζει.

_