Κυριακή 30 Αυγούστου 2009

Η «ΝΕΑ» Γ Ρ Ι Π Η - ΑΦΟΡΜΗ ΓΙΑ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ «AΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ». ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΛΕΙΠΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΑΣ.

(Σημείωση: Πληροφορίες για τη νέα Γρίπη και οδηγίες για την πρόληψη μετάδοσης αλλά και για την αντιμετώπιση της νέας Γρίπης με βάση επίσημες οδηγίες θα βρείτε από 1-9-2009 στο http://users.sch.gr/gestamos/ στο σύνδεσμο "ΓΡΙΠΗ" στην αρχική σελίδα).

Προς κ.κ. Υπουργό Παιδείας, Υπουργό Υγείας, Πρόεδρο του ΣΠΔΕ, Πρόεδρο του ΕΣΥΠ κ. Βερέμη, Πρόεδρο, Αντιπρόεδρο και Μέλη Διεύθυνσης Σπουδών Δ/Θμιας Εκπ/σης και Τμήματος Δευτεροβάθμιας και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Στελέχη της Εκπαίδευσης, εκπροσώπους κομμάτων και φορέων και συναδέλφους εκπαιδευτικούς.

Αξιότιμοι κ.κ.
Λίγες μέρες πριν ανοίξουν τα σχολεία, βρισκόμαστε σε μια σχεδόν πολεμική ετοιμότητα για να μπορέσουμε να πετύχουμε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα να αναπληρώσουμε το έλλειμμα Παιδείας που έχουν οι μαθητές μας όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης όσον αφορά σε ένα βασικό τομέα Υγιεινής και Ασφάλειας, αυτόν της πρόληψης των αναπνευστικών λοιμώξεων. Για να μπορέσουμε να περιορίσουμε τις διαστάσεις της επικείμενης πανδημίας γρίπης και να αποφύγουμε τις επιπλοκές της νόσου σε νέους ανθρώπους, εφήβους, μαθητές, νήπια, βρέφη και φυσικά σε όλες τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Και με τις απαραίτητες κατεπείγουσες εγκυκλίους το ΥΠ.Ε.Π.Θ. και το Υπουργείο Υγείας και οι Νομαρχίες προσπαθούν να διορθώσουν το ΜΕΓΑ ΣΦΑΛΜΑ του Ελληνικού Εκπαιδευτικού Συστήματος, την παντελή απουσία από όλες τις τάξεις όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης του βιωματικού μαθήματος – δραστηριότητας ζωής, της «Αγωγής Υγείας».

Είναι προφανές πως οι οδηγίες πρόληψης και αντιμετώπισης της γρίπης εντάσσονται στην ευρύτερη ενότητα της Προληπτικής Υγιεινής, την πρόληψη της μετάδοσης των λοιμωδών νοσημάτων. Και αν ένα μάθημα «Αγωγής Υγείας» ήταν ενταγμένο στο ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθητών, αυτοί θα ήξεραν ήδη τις βασικές παραμέτρους του προβλήματος, θα ήξεραν τι είναι ο ιός της γρίπης, πώς μεταδίδεται, ποιοι είναι οι πιο ευπαθείς πληθυσμοί, πώς να αποφύγουμε τη μετάδοση, τι είναι επιδημία, τι είναι πανδημία και τις βασικές ενέργειες αντιμετώπισης της μετάδοσης και των σχετικών προβλημάτων από την εξάπλωση της νόσου. Θα μπορούσαν να μεταδώσουν τη γνώση αυτή και στο λοιπό κοινωνικό τους περιβάλλον και να προφυλάξουν τους ίδιους, τις οικογένειές τους και κατ’ επέκταση να βοηθήσουν και την κοινωνία μας στον περιορισμό εξάπλωσης της επιδημίας. Και παράλληλα φυσικά, επειδή η γρίπη είναι μια από τις δεκάδες νόσους που μεταδίδονται μέσω του αναπνευστικού, θα προφυλάσσονταν και από πολλές άλλες νόσους σε συνεχή βάση γιατί τα απλά μέτρα που μαθαίνουν τώρα από τις εγκυκλίους θα τα ήξεραν ήδη και θα τα εφάρμοζαν συστηματικά στη ζωή τους, στους χώρους όπου κινούνται, ζουν, διασκεδάζουν, αθλούνται, αναπτύσσονται. Ενώ τώρα, βλέπουμε ότι ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΧΕΔΟΝ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΤΗΡΟΥΝ ΚΑΝΟΝΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ στο σχολείο και στο σπίτι και αλλού, δεν ενδιαφέρονται συνήθως ούτε για την υγιεινή τους διατροφή, ούτε για τη σωματική και στοματική υγιεινή, ούτε για την άσκηση, ούτε για την προστασία των ίδιων και των συμμαθητών τους από τη μετάδοση νόσων και δεν έχουν φυσικά επίγνωση των κινδύνων που τους απειλούν και που με πολύ απλό τρόπο θα μπορούσαν να αποφύγουν. Και οι κίνδυνοι αγαπητοί συνάδελφοι που ελλοχεύουν δεν είναι φυσικά μόνο η «νέα» αλλά και τόσο παλιά γρίπη, αλλά πολύ πιο σοβαροί όπως το A.I.D.S., η Ηπατίτιδα, τα λοιπά Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα, ο Διαβήτης, ο Καρκίνος, τα Ατυχήματα κ.ά. θανατηφόρες νόσοι. Ας μην τα ξεχνάμε, Ο ΕΦΗΣΥΧΑΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΔΡΑΝΕΙΑ ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ.

Ενώ λοιπόν η Πολιτεία δεν είδε μέχρι τώρα την ανάγκη διδασκαλίας της Αγωγής Υγείας, περιμένουμε και έχουμε τη αξίωση και απαίτηση οι μαθητές εν μία νυκτί να γίνουν ειδήμονες στην προστασία από τη μετάδοση αναπνευστικών νοσημάτων και να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη των προτεινόμενων (στην πραγματικότητα κατεπειγόντως επιβαλλόμενων μέτρων) μέτρων και να έχουν ως κύριο μέλημά τους να τα εφαρμόσουν. ΔΥΣΚΟΛΟ αγαπητοί συνάδελφοι, έως ακατόρθωτο. Θα δείτε ότι οι καθηγητές θα γίνουμε γραφικοί με το να φωνάζουμε για τα ΑΥΤΟΝΟΗΤΑ. «Πλύνε παιδί μου τα χέρια σου». «Χρησιμοποίησε χαρτομάντηλο». Και οι μαθητές θα το βλέπουν σαν … επιβολή τιμωρίας, σαν «παραξενιά» που τους δυσκολεύει ξαφνικά τη ζωή. Με πείσμα και κόπο ελπίζω ότι θα τα καταφέρουμε, υποχρεούμαστε εξάλλου να προσπαθήσουμε γιατί χρέος της Παιδείας δεν είναι μόνο η παροχή θεωρητικών γνώσεων αλλά και η συμβολή στην απόκτηση δεξιοτήτων ζωής, όπως αυτή της προστασίας της υγείας, της ανθρώπινης ζωής. Οι πιο τυχεροί είναι οι μαθητές του Νηπιαγωγείου και Δημοτικού που πλέον από μικρή ηλικία θα μάθουν και θα τους γίνουν βίωμα τα απαραίτητα μέτρα και ελπίζουμε να μην περιοριστούν στην πορεία τους στην εκπαίδευση μόνο στην αντιμετώπιση της γρίπης.

Οι μαθητές μας λοιπόν δεν διδάχτηκαν ποτέ την αντιμετώπιση της γρίπης και κινδυνεύουν να κολλήσουν φυσικά πολύ εύκολα. Δεν διδάχτηκαν επίσης ποτέ τους τρόπους μετάδοσης των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (εκτός ελάχιστα μόνο από την τηλεόραση, ναι!!! από τις αμερικάνικες σειρές με θέμα τα νοσοκομεία, την «Εντατική» κ.λπ.) και κινδυνεύουν να προσβληθούν από A.I.D.S. και Ηπατίτιδα Β και C κατά τη διάρκεια των πρώτων σεξουαλικών τους επαφών. Δεν διδάχτηκαν επαρκώς τους κινδύνους από το κάπνισμα και τα ναρκωτικά και το αλκοόλ και ήδη έρχονται πρώιμα σε επαφή μαζί τους στην πιο τρυφερή ηλικία γιατί δεν έχουν μάθει να προβάλλουν αντιστάσεις στις βλαπτικές για την υγεία τους συμπεριφορές. Δεν υπήρξε στο ωρολόγιο πρόγραμμα ούτε του Δημοτικού, ούτε του Γυμνασίου, ούτε του Λυκείου έστω και μια ώρα για την «ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ» σαν ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. Βέβαια γίνονται αρκετά προγράμματα Αγωγής Υγείας, αλλά θα δείτε αμέσως παρακάτω ότι αυτά ΠΟΤΕ δεν επαρκούν.

Αγαπητοί συνάδελφοι, έχω ξαναγράψει ότι η ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ για ΟΛΟΥΣ τους μαθητές ΟΛΩΝ των σχολείων αποτελεί βασική συνιστώσα της Γενικής Παιδείας και επομένως είναι υποχρέωση του Σχολείου να την παρέχει συμβάλλοντας στην προσωπική ανάπτυξη και ολοκλήρωση των μαθητών. Η διδασκαλία της προστασίας της σωματικής και ψυχικής υγείας ήταν βασική συνιστώσα της Γενικής Παιδείας των αρχαίων Ελλήνων, θυμηθείτε το «Νους υγιής εν σώματι υγιεί».

Η ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ πέρα από την χρησιμότητά της στην πρόληψη, που είναι τόσο προφανής τώρα με την επιδημία της γρίπης, σχετίζεται άμεσα με τη στάση ζωής που θα αναπτύξουν οι έφηβοι απέναντι στην υγιεινή διατροφή, τον αθλητισμό, το κάπνισμα, τα ναρκωτικά, τα άτομα με αναπηρίες, τα πυρηνικά, την προστασία του περιβάλλοντος, την εθελοντική αιμοδοσία κ.λπ. Το βιωματικό μάθημα θα δώσει την ευκαιρία της συζήτησης με τους εφήβους των τρόπων πρόληψης των κυριότερων νοσημάτων για τη διατήρηση της σωματικής και ψυχικής τους υγείας. Τα προγράμματα Αγωγής Υγείας είναι πολύ σημαντικά και πρέπει να αυξηθούν, αλλά ΔΕΝ μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι μαθητές και ΔΕΝ μπορούν να είναι τόσο πολλά σε κάθε σχολείο (όπως η πράξη έχει δείξει) ώστε ΟΛΑ τα παραπάνω ενδεικτικά αναφερθέντα θέματα να τίθενται για προβληματισμό σε ΟΛΟΥΣ τους μαθητές. Για παράδειγμα ένα πρόγραμμα για την πρόληψη του A.I.D.S. ή της Ηπατίτιδας C, θα έπρεπε να γίνεται σε ΟΛΑ τα σχολεία, ΚΑΘΕ χρόνο και να συμμετέχουν ΟΛΟΙ οι μαθητές. Μπορεί να γίνει; Προφανώς όχι. Η πράξη το έχει αποδείξει. Ίσως να γίνεται ανά 2-3 χρόνια σε μια μόνο ομάδα μαθητών μερικών μόνο σχολείων. Και ένας μαθητής δεν μπορεί να συμμετέχει σε πάνω από δύο προγράμματα (το ένα είναι συνήθως και απόλυτα δικαιολογημένα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης) λόγω έλλειψης χρόνου και φόρτου εργασίας αλλά και λόγω της νομοθεσίας. Έχετε δει συχνά μαθητές κουρασμένους μετά από 7 ώρες μάθημα, πιεσμένους από το χρόνο και αγχωμένους από εξετάσεις να έχουν διάθεση να συμμετάσχουν ΕΝΕΡΓΑ και ΑΠΟΔΟΤΙΚΑ σε προγράμματα, αφού «Τα προγράμματα στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση υλοποιούνται εκτός του ωρολογίου προγράμματος» (Εγκύκλιος: «ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ» Αριθ.Πρωτ. 81687 / Γ7, 9-7-2009). Επίσης έχετε δει συχνά να υλοποιούνται προγράμματα για την προστασία από τις τόσο συχνές αναπνευστικές λοιμώξεις, όπως η Γρίπη; Φυσικά όχι.

Όμως είναι εφικτό να αφιερωθούν αρκετές ώρες για όλα τα παραπάνω θέματα στα πλαίσια της «Αγωγής Υγείας» ως βιωματικού μαθήματος κάθε χρόνο για όλους τους μαθητές μιας τάξης. Ας αφιερώσουμε λίγο σχολικό χρόνο ΕΝΤΟΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, και στο Γυμνάσιο (προτείνω στη Β’ τάξη Γυμνασίου) και οπωσδήποτε και στην Α’ Λυκείου και των Γενικών Λυκείων και των Επαγγελματικών Λυκείων ανεξάρτητα από την Κατεύθυνση που θα επιλέξουν οι μαθητές. Ίσως και σε περισσότερες τάξεις. ΑΞΙΖΕΙ !!! για την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών μας. Προσωπικά προσπαθώ στα πλαίσια της διδασκαλίας μου άλλων μαθημάτων (και του Σ.Ε.Π.) να εντάσσω τα παραπάνω θέματα συζήτησης και πληροφόρησης, και πάντα υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για ενημέρωση και γόνιμος προβληματισμός, αλλά ο χρόνος αυτός δεν είναι ποτέ δυστυχώς αρκετός.

Επίσης θεωρώ, ότι ΚΑΘΕ ΜΑΘΗΤΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΕΝΙΑΙΟΥ, ΕΠΑ.Λ. ή ΕΠΑ.Σ.) ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ εκτός από το μάθημα «AΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ» και το μάθημα «ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ». Οι λόγοι της αναγκαιότητας αυτής της διδασκαλίας είναι προφανείς. Οι μαθητές κινούνται, τρέχουν, ταξιδεύουν, αθλούνται και εκτός σχολείου. Θα πρέπει να μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα πιθανό κίνδυνο για την υγεία τους και τη ζωή τους ανά πάσα στιγμή καθώς και να προσφέρουν βοήθεια σε κάθε συνάνθρωπό τους, φίλο, συγγενή, άγνωστο, που έχει ανάγκη.

Πέραν επίσης από την τεράστια ωφέλεια για την υγεία και τη στάση ζωής των μαθητών, η διδασκαλία των παραπάνω μαθημάτων στο Γυμνάσιο και στην Α’ Τάξη των Λυκείων θα βοηθήσει τους μαθητές στην εξάσκηση από νωρίς στην επιστημονική σκέψη, στη λήψη αποφάσεων, στη διαμόρφωση της στάσης τους απέναντι στις ανθρωπιστικές αξίες, στην ευαισθητοποίησή τους στην προσφορά βοήθειας και στην απόκτηση πνευματικών και κοινωνικών δεξιοτήτων απαραίτητων σε κάθε σύγχρονο μορφωμένο άνθρωπο που θα τους ακολουθούν σε όλη τους τη ζωή. Όλα τα παραπάνω είναι ζητήματα Γενικής Παιδείας. Το σχολείο πρέπει να στοχεύει σε ανθρώπους μορφωμένους ολοκληρωμένους με αξίες και ιδανικά, και από τις σημαντικότερες και ευγενέστερες για μια πολιτισμένη κοινωνία αξίες είναι η αγάπη και η διάθεση προσφοράς στον Άνθρωπο και την ανθρώπινη ζωή.

Όλα αυτά τα έχω ξαναγράψει δημόσια εδώ και χρόνια και έχω στείλει και στο ΥΠ.Ε.Π.Θ. και στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο με γραπτές επιστολές και με e-mail και στο www.meafora.gr και σε εκπαιδευτικές πύλες κ.λπ. Αλλά δυστυχώς δεν εισακούστηκα. Ελπίζω επειδή «ουδέν κακόν αμιγές καλού», το εμφανές τεράστιο έλλειμμα ενημέρωσης που φάνηκε στους μαθητές μας με την επιδημία γρίπης να οδηγήσει στην «κάλλιο αργά παρά ποτέ» υιοθέτηση της Αγωγής Υγείας ως απαραίτητης συνιστώσας της Γενικής Παιδείας που υποχρεούμαστε να παρέχουμε στους μαθητές μας. Για να μη βρεθούμε ποτέ ξανά ανοχύρωτοι σε παρόμοιους ή και σε σοβαρότερους ακόμη κινδύνους για την σωματική, πνευματική και ψυχική υγεία των μαθητών μας.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας.

.