ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΑ ΕΠΑ.Λ.

Προς Δ/νση Σπουδών Δ/θμιας Εκπ/σης του ΥΠ.Ε.Π.Θ., Τμήμα Τ.Ε.Ε. ΥΠ.Ε.Π.Θ., και προς Τμήμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Με την ευκαιρία της έναρξης διδασκαλίας μαθημάτων επιλογής στην Γ’ Τάξη ΕΠΑ.Λ. θα θίξω ένα ζήτημα που αφορά τη ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ στους μαθητές που τα επιλέγουν, είτε ως πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα είτε από απλό ενδιαφέρον για το γνωστικό αντικείμενο της Βιολογίας.

Στις πρόσφατες οδηγίες για τη διδασκαλία των Μαθημάτων του Γενικού Λυκείου (Αριθ. Πρωτ.1222439 /Γ2 24-9-08, Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ) μετά από σχετική εισήγηση του Τμήματος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (πράξη 26/2008) διαβάζουμε (οι υπογραμμίσεις με κεφαλαία δικές μου) :
«Β’ ΤΑΞΗ: Με την ύλη της Βιολογίας Γενικής Παιδείας της Β΄ τάξης του Γενικού Λυκείου, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΑΝΑΓΚΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΜΕ ΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ του συνόλου των μαθητών ανεξάρτητα από την κατεύθυνση που ακολουθούν, ΠΑΡΕΧΟΝΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ για την παρακολούθηση των μαθημάτων της Βιολογίας Γενικής Παιδείας και Θετικής Κατεύθυνσης της Γ΄ τάξης του Γενικού Λυκείου. Λαμβάνοντας δε υπόψη το μεγάλο αριθμό μαθητών της Γ΄ Λυκείου οι οποίοι επιλέγουν τη Βιολογία Γενικής Παιδείας και τις απαιτήσεις της διδασκαλίας του μαθήματος Κατεύθυνσης, οι ενότητες και οι υποενότητες που επισημαίνονται στη συνέχεια, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΟΥΝ ΑΝΕΛΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ, εντός του χρονικά περιορισμένου πλαισίου (1 ώρα εβδομαδιαίως) στο οποίο διδάσκεται το μάθημα. Ενότητα 1 (ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ) Ενότητα 2 (ΚΥΤΤΑΡΟ-ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΜΟΝΑΔΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ) Ενότητα 3 (ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ) Ενότητα 4 (ΓΕΝΕΤΙΚΗ)»
Πολύ σωστά όλα αυτά. Μόνο όμως για τα παιδιά μας του ΓΕ.Λ.; Ας δούμε και την άλλη πλευρά. Υπάρχουν και αρκετές χιλιάδες παιδιά που φοιτούν στα ΕΠΑ.Λ. Τα ΕΠΑ.Λ. με βάση το νόμο ίδρυσής τους ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΑ αναβαθμίζουν την εκπαίδευση με την παροχή Γενικής Παιδείας ισότιμης με του ΓΕ.Λ. που είναι μορφωτικό δικαίωμα των μαθητών και υποχρέωση της πολιτείας να την παρέχει. Επίσης πολύ σωστά οι μαθητές των ΕΠΑ.Λ. μπορούν να δίνουν εξετάσεις για Α.Ε.Ι. / Τ.Ε.Ι. μαζί με τα παιδιά του ΓΕ.Λ. και φυσικά διδάσκονται τη Βιολογία Γ’ Λυκείου (Γενικής Παιδείας ή Θετικής Κατεύθυνσης ανάλογα με τις επιλογές τους). Όμως γι’ αυτά τα παιδιά δεν ισχύουν τα παραπάνω που ισχύουν για τα παιδιά Γενικού Λυκείου; Μήπως οι μαθητές των ΕΠΑ.Λ. είναι ως εκ θαύματος ήδη γνώστες της Βιολογίας Β’ Λυκείου ώστε αυτή να μην αποτελεί γι’ αυτά «γνώσεις που αποτελούν προϋπόθεση και απαραίτητο γνωστικό υπόβαθρο για την παρακολούθηση των μαθημάτων της Βιολογίας Γενικής Παιδείας και Θετικής Κατεύθυνσης της Γ΄ τάξης» άρα να πρέπει να διδάσκονται οπωσδήποτε τις ενότητες που με αυστηρότητα μάλιστα επισημαίνονται στην εγκύκλιο ότι «πρέπει να αποτελέσουν ανελαστικές επιλογές του εκπαιδευτικού;»
Μπορούν οι μαθητές της Γ’ τάξης ΕΠΑ.Λ. να ανταπεξέλθουν στη Βιολογία Γ’ Λυκείου χωρίς να έχουν διδαχθεί το ΚΥΤΤΑΡΟ και το ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟ του; Όχι βέβαια, άρα ΘΑ ΥΣΤΕΡΟΥΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ από τα παιδιά του Γενικού Λυκείου στην επίδοσή τους στη Βιολογία και στο σχολείο και στις πανελλαδικές εξετάσεις, που βέβαια δεν είναι σωστό. Και γνωρίζουμε από τα πρώτα προσχέδια που είχαν δημοσιευτεί ότι η Βιολογία ΥΠΗΡΧΕ αρχικά στο ωρολόγιο πρόγραμμα της Β’ τάξης ΕΠΑ.Λ., αλλά στη συνέχεια αφαιρέθηκε.
Ας αναβαθμίσουμε λοιπόν σωστά το πρόγραμμα σπουδών των ΕΠΑ.Λ. και ΑΣ ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ Η ΜΙΑ ΩΡΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ Β’ ΕΠΑΛ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΤΟΜΕΩΝ ως προαπαιτούμενο για τη διδασκαλία της Βιολογίας στην Γ’ Τάξη ΕΠΑ.Λ., όπως ακριβώς στο Γενικό Λύκειο. Αλλιώς, ας αιτιολογηθεί επαρκώς η διαφορετική αντιμετώπιση των μαθητών ΓΕ.Λ. και ΕΠΑ.Λ. ΕΙΔΙΚΑ σε αυτό το μάθημα Γενικής Παιδείας.
Για άλλες ρυθμίσεις στο πρόγραμμα σπουδών έχω ξαναγράψει, π.χ. θυμίζω 1) για την ανάγκη εισαγωγής του μαθήματος «Αγωγή Υγείας» στην Α’ Τάξη ΕΠΑ.Λ. αλλά και στην Α’ Τάξη ΓΕ.Λ. και ίσως και σε Γυμνασιακές τάξεις και 2) για την ανάγκη αλλαγής του πανελλαδικώς εξεταζόμενου μαθήματος ειδικότητας στην ειδικότητα Βοηθών Νοσηλευτών από τα «Στοιχεία Παθολογίας» που ισχύει σήμερα στη «Νοσηλευτική» ως πιο συναφές μάθημα με την ειδικότητα και ως κίνητρο για μεγαλύτερη εμβάθυνση και ενασχόληση των μαθητών με το αντικείμενο σπουδών τους. Ίσως χρειαστεί να επανέλθω, αλλά έχουμε μπροστά μας μια χρονιά, όπου υπάρχει χρόνος για συζητήσεις και αποφάσεις ώστε την επόμενη σχολική χρονιά να έχουμε βελτιώσεις στα προγράμματα σπουδών σε όλους τους τομείς για την καλύτερη εκπαίδευση των παιδιών μας.
Ευχαριστώ πολύ για την υπομονή και την προσοχή σας, Γιώργος Στάμος.