ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ «AΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ» ΚΑΙ «ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ» ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΓΕ.Λ. – ΕΠΑ.Λ.)

Προς κ.κ. Πρόεδρο, Αντιπρόεδρο και Μέλη Τμήματος Δευτεροβάθμιας και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και Διεύθυνσης Σπουδών Δ/Θμιας Εκπ/σης και όλους τους αγαπητούς συναδέλφους εκπαιδευτικούς.

Σε πρόσφατο εισαγωγικό μάθημα στη Βιολογία (μάθημα επιλογής) ρώτησα μαθητές της Γ’ Λυκείου απλές ερωτήσεις για το AIDS και την Ηπατίτιδα (τι είναι και πως μπορούμε να προστατευτούμε). Ενδεικτικά μετά κατά το διάλειμμα ρώτησα και άλλους μαθητές Β’ και Γ’ τάξης. Ως απαντήσεις εισέπραξα είτε σιωπή, είτε επιπόλαιες απόψεις ότι έχουμε κάνει εμβόλια κ.ά. και ελάχιστοι μαθητές έδωσαν μια πιο σωστή (αλλά ελλιπή) απάντηση από αυτά που είχαν ακούσει στην τηλεόραση ή από το περιβάλλον τους. Ενθαρρύνω τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς να κάνουν το ίδιο, δειγματοληπτικά για να διαπιστώσουν την ανεπαρκή πληροφόρηση των μαθητών μας για τόσο σοβαρά ζητήματα, που όμως μπορεί να αποβούν επικίνδυνα για την ίδια τους τη ζωή. Θα το πω ευθέως. Κινδυνεύουν να προσβληθούν από AIDS και Ηπατίτιδα κατά τη διάρκεια των σεξουαλικών τους επαφών. Γιατί δεν διδάχθηκαν όλοι οι μαθητές επαρκώς στο σχολείο πώς να προστατευθούν (εκτός από τους μαθητές του Τομέα Υγείας – Πρόνοιας στα ΕΠΑ.Λ.). Δεν υπήρξε στο ωρολόγιο πρόγραμμα ούτε του Γυμνασίου, ούτε του Λυκείου έστω και μια ώρα για την «ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ» σαν ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. Βέβαια γίνονται αρκετά προγράμματα Αγωγής Υγείας, ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ αλλά θα δείτε αμέσως παρακάτω ότι αυτά ΠΟΤΕ δεν επαρκούν.
Αγαπητοί συνάδελφοι, η «ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ» για ΟΛΟΥΣ τους μαθητές ΟΛΩΝ των σχολείων αποτελεί βασική συνιστώσα της Γενικής Παιδείας και επομένως είναι υποχρέωση του Σχολείου να την παρέχει συμβάλλοντας στην προσωπική ανάπτυξη και ολοκλήρωση των μαθητών. Σχετίζεται άμεσα με τη στάση ζωής που θα αναπτύξουν οι έφηβοι απέναντι στην υγιεινή διατροφή, τον αθλητισμό, το κάπνισμα, τα ναρκωτικά, τα άτομα με αναπηρίες, τα πυρηνικά, την προστασία του περιβάλλοντος, την εθελοντική αιμοδοσία κ.λπ. Το βιωματικό μάθημα θα δώσει την ευκαιρία της συζήτησης με τους εφήβους των τρόπων πρόληψης των κυριότερων νοσημάτων για τη διατήρηση της σωματικής και ψυχικής τους υγείας. Είναι θέμα ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ πως θα αποφύγουμε τις περισσότερες νόσους που μαστίζουν την ανθρωπότητα και μάλιστα την απληροφόρητη νεολαία (το AIDS, την Ηπατίτιδα, τα λοιπά Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα, το Διαβήτη, τον Καρκίνο, τα Ατυχήματα κ.ά. θανατηφόρες νόσους). Τα προγράμματα Αγωγής Υγείας είναι πολύ σημαντικά και πρέπει να αυξηθούν, αλλά ΔΕΝ μπορούν να συμμετέχουν όλοι οι μαθητές και ΔΕΝ μπορούν να είναι τόσο πολλά σε κάθε σχολείο (όπως η πράξη έχει δείξει) ώστε ΟΛΑ τα παραπάνω θέματα να τίθενται για προβληματισμό σε ΟΛΟΥΣ τους μαθητές. Για παράδειγμα ένα πρόγραμμα για το ΑΛΚΟΟΛ, θα έπρεπε να γίνεται σε ΟΛΑ τα σχολεία, ΚΑΘΕ χρόνο και να συμμετέχουν ΟΛΟΙ οι μαθητές. Μπορεί να γίνει; Προφανώς όχι. Ίσως να γίνεται ανά 2-3 χρόνια σε μια ομάδα μαθητών. Και ένας μαθητής δεν μπορεί να συμμετέχει σε πολλά προγράμματα λόγω έλλειψης χρόνου και φόρτου εργασίας. Ενώ είναι εφικτό να αφιερωθούν αρκετές ώρες για το αλκοόλ και όλα τα παραπάνω θέματα στα πλαίσια της «Αγωγής Υγείας» ως βιωματικού μαθήματος κάθε χρόνο για όλους τους μαθητές μιας τάξης. Ας θυσιάσουμε λίγο σχολικό χρόνο ΕΝΤΟΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, και στο Γυμνάσιο (προτείνω στη Β’ τάξη Γυμνασίου) και οπωσδήποτε και στην Α’ Λυκείου και των Γενικών και των Επαγγελματικών Λυκείων ανεξάρτητα από τον Κύκλο που θα επιλέξουν οι μαθητές. ΑΞΙΖΕΙ !!! για την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών μας. Προσωπικά προσπαθώ στα πλαίσια της διδασκαλίας μου άλλων μαθημάτων να εντάσσω τα παραπάνω θέματα συζήτησης και πληροφόρησης, και πάντα υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για ενημέρωση και προβληματισμός.

Επίσης θεωρώ, ότι ΚΑΘΕ ΜΑΘΗΤΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΕΝΙΑΙΟΥ, ΕΠΑ.Λ. ή ΕΠΑ.Σ.) ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ εκτός από το μάθημα «AΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ» και το μάθημα «ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ». Οι λόγοι της αναγκαιότητας αυτής της διδασκαλίας είναι προφανείς. Οι μαθητές κινούνται, τρέχουν, ταξιδεύουν, αθλούνται και εκτός σχολείου. Θα πρέπει να μπορούν να αντιμετωπίσουν ένα πιθανό κίνδυνο για την υγεία τους και τη ζωή τους ανά πάσα στιγμή καθώς και να προσφέρουν βοήθεια σε κάθε συνάνθρωπό τους, φίλο, συγγενή, άγνωστο, που έχει ανάγκη. Επίσης η ΔΙΑΘΕΣΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ θα πρέπει να τους εμφυσείται από τα σχολικά τους χρόνια ώστε να τους ακολουθεί σε όλη τους τη ζωή. Είναι και αυτό ζήτημα Γενικής Παιδείας. Το σχολείο πρέπει να στοχεύει σε ανθρώπους μορφωμένους ολοκληρωμένους με αξίες και ιδανικά, και από τις σημαντικότερες και ευγενέστερες για τη σημερινή κοινωνία αξίες είναι η αγάπη και η διάθεση προσφοράς στον Άνθρωπο και την ανθρώπινη ζωή.
Ειδικά για τα ΕΠΑ.Λ., η διδασκαλία των παραπάνω μαθημάτων στην Α’ Τάξη θα βοηθήσει τους μαθητές στις αποφάσεις τους για την επιλογή Τομέα αργότερα. Πραγματικά οι μαθητές δεν έχουν επαρκή ενημέρωση για τον Τομέα Υγείας Πρόνοιας στην πράξη, αφού δεν έχουν ενεργό συμμετοχή σε κάποιο σχετικό εισαγωγικό μάθημα. Είναι ο μόνος Τομέας με τον οποίο δεν σχετίζεται κανένα από τα μαθήματα της Α’ Τάξης ΕΠΑ.Λ. Ενώ ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΑ υπάρχουν μαθήματα π.χ. Πληροφορικής, Τεχνολογίας, Σχεδίου και Οικονομίας που σχετίζονται με όλους τους άλλους Τομείς. Και η απόφαση (θετική ή αρνητική) της ενασχόλησης ειδικά με τον Τομέα Υγείας Πρόνοιας ως ΣΥΝΕΙΔΗΤΗΣ επαγγελματικής επιλογής προϋποθέτει την εξάσκηση του μαθητή από νωρίς στην επιστημονική σκέψη, στη λήψη αποφάσεων, στη διερεύνηση των στάσεών του απέναντι στις ανθρωπιστικές αξίες, στην ευαισθητοποίησή του στην προσφορά βοήθειας, στην απόκτηση πνευματικών και κοινωνικών δεξιοτήτων απαραίτητων στην διαπροσωπική επικοινωνία με τον ασθενή και κάθε ευρισκόμενο σε ανάγκη συνάνθρωπό μας. Τα παραπάνω εξυπηρετούνται με την απόκτηση με βιωματικό τρόπο εμπειρίας στο αντικείμενο του Τομέα Υγείας Πρόνοιας με την ενασχόλησή του στην Α’ Τάξη ΕΠΑ.Λ. με τα παραπάνω προταθέντα μαθήματα «ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ» και «ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ», πέρα από την τεράστια ωφέλεια για την υγεία και τη στάση ζωής των μαθητών που αναλύθηκε παραπάνω. Tο μάθημα Σ.Ε.Π. φυσικά δεν καλύπτει το παραπάνω κενό ενημέρωσης. Ως Σύμβουλος Προσανατολισμού, το θεωρώ βέβαια σημαντικότατο και πολύ σωστά περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα, δεν καλύπτει όμως σε κανένα επίπεδο γνωστικά το αντικείμενο του Τομέα Υγείας Πρόνοιας, δεν είναι αυτός ο ρόλος του και δεν μπορεί βέβαια να θεωρηθεί υποκατάστατο της διδασκαλίας των παραπάνω μαθημάτων. Αντίθετα η επιτυχημένη συμβολή του Σ.Ε.Π. στη διερεύνηση των αναγκών και των κλίσεων των μαθητών ΥΠΟΒΟΗΘΕΙΤΑΙ σε μεγάλο βαθμό από την παράλληλη διδασκαλία μέρους του γνωστικού αντικειμένου διαφόρων ειδικοτήτων, όπως γίνεται για όλους τους Τομείς ΕΚΤΟΣ από τον Τομέα Υγείας Πρόνοιας.

Ευχαριστώ για την υπομονή και την προσοχή σας, Γ. Στάμος, Εκπαιδευτικός ΠΕ14.01, 1ο ΕΠΑ.Λ. Άνω Λιοσίων